بایگانی دسته: پژوهش کیفی

تحلیل آماری

آموزش پژوهی چیست ؟

آموزش پژوهی چیست ؟

در سالهای اخیر در بسیاری از مراکز بخصوص در دانشگاه فرهنگیان بحث آموزش پژوهی بر سر زبان ها افتاده است. در روزها و هفته های اولیه همه گمان می کردند که منظور از آموزش پژوهی همان اقدام پژوهی و پژوهش در عمل است. ولی با وجود ارائه شیوه نامه ها و بخشنامه های جدید متوجه این موضوع شدند که سرفصل های این مقوله با مبحث اقدام پژوهی کاملا متفاوت است. در این رابطه اختلاف نظر های زیادی نیز در بین اساتید و مربیان ایجاد شد. و متوجه شدیم که تقریبا هر استادی به صورت سلیقه ای این مقوله را تعبیر می کند. بنا بر این لازم بود که شیوه نامه ای جدید در این رابطه تدوین شده و به صورت سراسری در میان دانش جویان ماده 28 و همچنین دانشگاه فرهنگیان منتشر گردد.

تعریف آموزش پژوهی

بر اساس مسئله ای که در پاراگراف بالا توضیح دادیم ، آموزش پژوهی عبارت است از : برطرف نمودن مشکل درسی و یا اخلاقی به صورت موردی در یک دانش آموز خاص و ارائه فصل بندی دقیق و مستند شده از کار و در نهایت ارائه راهکارها و رسیدن به نتیجه درست. در واقع در این مورد برخلاف اقدام پژوهی می بایست صرفا بر روی یک کیس موردی انجام گردد و از ارائه راهکار و مطالعه عملی بر روی کلیه افراد کلاس پرهیز شود. چرا که یکی از تفاوت های مهم اقدام پژوهی با آموزش پژوهی در همین موضوع است.

مراحل آموزش پژوهی

در ارتباط با مراحل آموزش پژوهی می بایست خیلی دقت شود. مواردی که از سوی دبیر خانه دانشگاه فرهنگیان در ارتباط با مراحل آموزش پژوهی ذکر شده است به شرح زیر می باشد :

1. معرفی موقعیت (تحلیل موقعیت)

• توصیف:

• استنباط:

• بازنگری:

• قضاوت و مسأله¬یابی ( بررسی تفاوت بین انتظارات و سطح مطلوب یا وضعیت موجود بررسی شده )

2. تبیین مسأله شناسایی شده: ( به همراه دلایل و مستندات آن و دانش پشتیبان)

( جمع¬آوری دانش پشتیبان و تدوین آن بنا به ماهیت موضوع و تلاش پژوهشگر، حجم متفاوتی خواهد داشت. بنابراین با توجه به داده¬های گردآوری شده، می¬تواند این تیتر، صفحات متعددی را به خود اختصاص دهد و به این قالب ضمیمه شود).

3. راه¬حل ها یا ایده های انتخابی آموزش¬پژوهی

4. ایده یا راه¬حل انتخابی، دلایل و مستندات آن

در هر یک از موارد ذکر شده می بایست به صورت مستندسازی و عملی کلیه مراحل را تا حصول نتیجه درست دنبال کنیم.

مفهوم آموزش پژوهی در عرصه عمل چیست ؟

مفهوم آموزش پژوهی در عرصه عمل درست همان چیزی را در ذهن مخاطب تداعی می کند که در ارتباط با اقدام پژوهی شاهدش هستیم. در واقع در این مقوله نیز تاکید همه صاحبنظران بر روی مباحث عملی و راهکارهای عملی و قابل اجرا بر روی محصلان بوده است. در این ارتباط شاهد هستیم که اهمیت و ضرورت کار عملی دو چندان شده است. قابل پیش بینی است که احتمالا در سالهای بعد بیشترین تاکید بر روی مسئله کار عملی باشد و مستندات کتبی چندان به کار نیاید. بنا بر این توصیه این حقیر این است که از همین ابتدای امر بنای کار خود را بر مستندات عملی و قابل اجرا گذاشته و از کاغذ بازی بپرهیزید.

آموزش پژوهی در دانشگاه فرهنگیان

همانطور که اشاره گردید مفهوم آموزش پژوهی نخستین بار در دانشگاه فرهنگیان به وجود آمد و به تدریج در لابه لای بخشنامه های آموزش و پرورش نیز دیده شد. در دانشگاه فرهنگیان به دلیل اینکه نیاز است که معلمانی زبده تحویل جامعه داده شود ، از همان ابتدای امر آنان را به کار عملی علاقه مند می کنند. اهمیت کار عملی در قالب مواردی چون آموزش پژوهی در این است که دانشجویان این مراکز علمی می آموزند که برای مهارت محوری در آینده مستندات کتبی اهمیتی بسیار کمتر از فعالیت های عملی دارد.

آنان با توجه به فعالیت هایی که در ماده درسی آموزش پژوهی به عنوان کارآموز در مدارس می گذرانند ، مادگی پیدا می کنند که در سالهای آینده نیز در فعالیت های خود تحت عنوان اقدام پژوهی به همین شیوه استناد کنند. با توجه به موارد مطرح شده درک اهمیت مقوله آموزش پژوهی در دانشگاه فرهنگیان کار ساده ای است.

آموزش پژوهی در مقطع ابتدایی

همانطور که گفتیم مفهوم آموزش پژوهی نخستین بار در دانشگاه فرهنگیان و برای دانشجویان ماده 28 بیان گردید. با این حال بعد از چندین ماه این اصطلاح در میان سایر معلمین مشغول به کار نیز رواج یافت. آموزش پژوهی در مقطع ابتدایی شامل همین موارد است. در واقع معلمان مقطع ابتدایی می توانند در کنار اقدام پژوهی خود ، از انجام آموزش پژوهی و کسب امتیاز این مورد نیز بهره مند شوند. حتی این امکان وجود دارد که با انتخاب موضوع فردی در اقدام پژوهی از همان عنوان در فعالیت آموزش پژوهی خود نیز استفاده نموده و تنها فرمت و قالب بندی آن را به صورت شیوه نامه آموزش پژوهی در بیاورند. این کار باعث می شود که از انجام یک فعالیت عملی از دو طریق بتوانند امتیاز کسب کنند.

موضوعات آموزش پژوهی

همانطور که ذکر گردید موضوعات آموزش پژوهی تا حد زیادی شبیه به موضوعات اقدام پژوهی می باشد. به عنوان مثال می توان به موضوعات زیر اشاره نمود.

لیست نمونه موضوعات پیشنهادی

  • آموزش پژوهی آموزگار پایه دوم ابتدایی چگونگی ارتقای فرآیند یاددهی یاگیری نشانه های هم آوا را در دانش آموزانم
  • آموزش پژوهی آموزگار سوم ابتدایی چگونگی برطرف کردن اضطراب وترس دانش آموزان از مدرسه
  • آموزش پژوهی آموزگار ابتدایی بررسي ميزان موفقيت دانش آموزان ديرآموزپايه اول درطرح تلفيقي
  • آموزش پژوهی آموزگار چگونگی کاهش مشکل ناسازگاری گفتاری دانش آموزم
  • آموزش پژوهی معلم کلاس چهارم ابتدایی افزایش عملکرد دانش آموزانم در الگویابی وتقارن
  • آموزش پژوهی معلم پایه پنجم ابتدایی رفع اختلال رفتار دانش آموز با پدر و مادرش به روش غیر مستقیم داستان
  • آموزش پژوهی معلم ششم ابتدایی چگونگی پرورش حافظه ی دیداری دانش آموزان دختر
  • آموزش پژوهی معلم ابتدایی چگونگی کاهش استرس دانش آموزم
  • آموزش پژوهی دبیران ادبیات چگونگی علاقه مند کردن دانش آموز کم توان ذهنی به نوشتن و پرسش
  • آموزش پژوهی ریاضی دبستان چگونگی بر طرف نمودن مشکل لوس بودن دانش آموزم
  • آموزش پژوهی دبستان بر طرف کردن مشکل عدم یادگیری دانش آموز کم شنوایم در پایه سوم
  • نمونه آموزش پژوهی دبستان چگونگی کاهش مشکل روخوانی دانش آموزم که لکنت زبان داشت
  • نمونه آموزش پژوهی معلمان دبستان چگونگی حل مشکل دروغگویی در دانش آموزم
  • آموزش پژوهی معلمان سوم دبستان چگونگی بر طرف کردن مشکل پرخاشگری در دانش آموزم
  • آموزش پژوهی آموزگاران دبستان چگونگی تقویت کاربرد آموخته های درس علوم در زندگی روزمره
  • آموزش پژوهی معلمان دبستان چگونگی ترغیب دانش آموزان به نماز
  • تدوین آموزش پژوهی معلمان ابتدایی چگونگی علاقه مند نمودن فرزند طلاق به آموزش
  • تدوین آموزش پژوهی مرتبط با شغل معلمی چگونگی تقویت خوب دیدن وخوب شنیدن (خلاقیت)
  • آموزش پژوهی معلمان پایه سوم ابتدایی چگونگی بر طرف نمودن عدم اعتماد به نفس و کم حرفی
  • تدوین آموزش پژوهی آموزگاران دبستان چگونگی افزایش ایمان دانش آموزان
  • آموزش پژوهی آموزگاران پایه چهارم دبستان ایجاد انگیزه ی حضور در مدرسه ، کلاس و خواندن درس
  • دانلود آموزش پژوهی آموزگاران دبستان تبدیل دو دانش آموز بیش فعال و بی انضباط نابهنجار
  • آموزش پژوهی آموزگاران دبستان پایه چهارم آموزش استفاده بهینه از فضای مجازی در نظام تعلیم و تربیت
  • نمونه آموزش پژوهی آموزگاران دبستان چگونگی عادت دادن دانش آموزان به احادیث
  • آموزش پژوهی آموزگاران چهارم دبستان تحلیل دانش های زبانی کتاب فارسی خوانداری
  • تدوین آموزش پژوهی معلمان دبستان چگونگی ترغیب دانش آموزان کلاس چهارم ابتدایی به رعایت انضباط
  • آموزش پژوهی معلمان پایه چهارم دبستان چگونگی راهنمایی دانش آموزان کلاس چهارم به مطالعه غیر درسی
  • آموزش پژوهی چهارم دبستان چگونگی تبدیل حس حسادت دانش آموزان کلاس چهارم فعال به رقابت
  • نمونه آموزش پژوهی هنرآموز طراحی دوخت نهادینه کردن فرهنگ مراقبت از وسایل کارگاه در هنر جویان
  • آموزش پژوهی هنرآموز ساخت و تولید علاقمند کردن دانش آموزان پایه سوم در درس الگوسازی
  • آموزش پژوهی هنرآموز معماری افزايش انگيزه پايه دهم معماري به يادگيري درس نقشه كشي ساختمان
  • نمونه آموزش پژوهی هنرآموز کودکیاری کنترل خشم دانش آموزان هنرستان کارودانش دخترانه ( ۱۴-۱۶) سالگی
  • نمونه آموزش پژوهی هنرآموز کامپیوتر افزایش اخلاق و رفتار اسلامی بین هنرجویان سال اول کامپیوتر
  • آموزش پژوهی هنرآموز مکانیک آشنا نمودن هنرجویان هنرستان با رشته فنی مکانیک و بازار کار
  • نمونه آموزش پژوهی هنرآموز حسابداری چگونگی ایجاد اصلاحات رفتاری و درسی در هنرجویم
  • دانلود آموزش پژوهی هنرآموز تغذیه بر طرف کردن استرس دانش آموزم در کلاس
  • دانلود آموزش پژوهی هنرآموز حسابداری بر طرف کردن استرس دانش آموزم در پایه سوم حسابداری

برگرفته از : ویرگول

تحلیل آماری

یاد آورنویسی ( Memos) در گراندد تئوری چیست؟ حاشیه نویسی (Annotations) چیست؟

یاد آورنویسی ( Memos) در گراندد تئوری چیست؟

پژوهش کیفی یک سفر تکاملی است . پژوهشگر باید انتظار شکل گیری ایده های متفاوت و تغییر در جهت های عملکردی را داشته باشد. این تفاوت ها از طریق یادآور نویسی قابل تشخیص و اثرگذاری هستند. یادآورنویسی فرآیندی است که وقایع و افکار و تغییرات آنها را با رعایت ترتیب زمانی و با توجه به دلایل و شرایط، بدون سبک نوشتاری خاص، ثبت می کند. یادآورنویسی، ثبت یادآورهای فکورانه در مورد آن چیزی است که محقق از داده ها می آموزد. یادآورنویسی نوعی باز اندیشی است و برای انعکاس و شرح معانی منسوب به کدهای مربوط به شرکت کنندگان و پژوهشگر؛ برای روشن شدن، مرتب نمودن و گسترش ایده ها و برای ثبت نقل قول ها یا عبارات مهم، برای شناسایی روابط بین کدها و فرضیه های مربوط به یک موضوع نوشته می شوند(رزاقی و دیگران، 1394). چارماز[1] ( 2006 ) ممو را نوشتن آزاد توصیف می کند یعنی هر چه به ذهن شما می آید بدون محدودیت بنویسید.

علاوه بر مموها ما حاشیه نویسی (Annotations) هم داریم.

در پژوهش کیفی محقق حق دست بردن در اسناد اصلی (مصاحبه، نوشته و … ) را ندارد و اگر بخواهد برای آن ها توضیحی بنویسد نباید توضیحات را در داخل متن بیاورد و باید آن ها را در حاشیه بنویسد.  حاشیه نویسی مانند یادداشت هایی  است که در حاشیه یک کتاب یا مقاله می نویسم و به  ما امکان می دهد نظرات ، یادآوری ها یا مشاهدات مربوط به محتوای خاص را در یک منبع یا کد ثبت و  ضبط کنیم. یادداشت ها بخشی جدایی ناپذیر از فرایند تحقیق هستند و می توانند نقطه شروع بسیار خوبی برای نوشتن پروژه خود باشند. یادداشت ها مانند اسناد هستند و می توانند به منابع یا گره ها متصل شوند. مثلاً ما متنی یا مصاحبه ای را مطالعه و مشاهده می کنیم و از گفته های فرد برداشتی می کنیم و می گوییم به نظر من هدف و منظور فرد از این گفته این بوده است، این برداشت خود را نباید در متن اصلی بنویسیم بلکه باید آن را در قسمت حاشیه سند بنویسم .در نرم افزار Nvivo محتوای حاشیه نویسی با رنگ آبی برجسته شده و متن حاشیه نویسی در برگه حاشیه نویسی در پایین پنجره نمایش داده می شود (توجه: ممو به صورت جداگانه باز می شود ولی حاشیه همراه و زیر سند باز می شود. یعنی هر وقت سند را باز کردیم در زیر آن حاشیه هم می آید).

پس بطور خلاصه : پس می توان گفت یادآورنویسی ها (مموها) مکتوبات شخصی شما هستند، یعنی محقق باید ایده ها، اندیشه و افکار خود را در جریان پژوهش باید یادداشت کند و به مرور این ایده ها  را در راستای رسیدن به تحلیل نهایی پرورش دهد.  یادآور نویسی  ( Memos ) در پژوهش های کیفی کاربرد زیادی دارند و ابزاری موثر است که می تواند به منظور غنی شدن تجربه پژوهشی، در همه روش های کیفی مورد استفاده قرار گیرد. پژوهشگران مطالعات کیفی با داشتن دید جامع پیرامون یادآورنویسی می توانند به داده ها و جهانی که داده ها از بستر آن تولید شده است صادق بمانند و روایی و پایایی پژوهش خود را ارتقا دهند(رزاقی و دیگران، 1394).

منابع:

رزاقی، نغمه  و دیگران(1394). یادآور و یادآورنویسی در تحقیقات کیفی: مطالعه مروری. فصلنامه تحقیقات کیفی در علوم سلامت، سال چهارم شماره ۲ (پیاپی ۱۴، تابستان ۱۳۹۴).

  • تحلیل داده های آماری برای پایان نامه و مقاله نویسی تحلیل داده های آماری شما با نرم افزارهای کمی و کیفی ،مناسب ترین قیمت و کیفیت عالی انجام می گیرد.

نرم افزار های کمی: SPSS- PLS – Amos

نرم افزار های کیفی: Maxquda & Nvivo

تعیین حجم نمونه با:Spss samplepower

روش های تماس:

Mobile : 09102194672

Telegram: @abazizi

در این سایت انواع پرسشنامه ارائه می گردد. برای مشاهده لیست همه ی  پرسشنامه های استاندارد لطفا همین جا روی پرسشنامه استاندارد  کلیک فرمایید.


[1] – Charmaz

برای مشاهده لیست همه ی  پرسشنامه های استاندارد لطفا همین جا روی پرسشنامه استاندارد  کلیک فرمایید.

تحلیل داده های آماری برای پایان نامه و مقاله نویسی ،تحلیل داده های آماری شما با نرم افزارهای کمی و کیفی ،مناسب ترین قیمت و کیفیت عالی انجام می گیرد.

نرم افزار های کمی: SPSS- PLS – Amos

نرم افزار کیفی: Maxquda

تعیین حجم نمونه با:Spss samplepower

روش های تماس:

Mobile :  09143444846  واتساپ – تلگرام

Telegram: @abazizi4

تحلیل آماری

مطالعه رایگان کتاب گراندد تئوری (یک تمرین عملی) بریکز و میلس

یکی از کتاب های خوب در زمینه پژوهش کیفی  گراندد تئوری از بریکز و میلس  است .

از اینجا: مطالعه  رایگان کتاب گراندد تئوری (یک تمرین عملی) بریکز و میلس  را انجام دهید.

توجه: برای دانلود رایگان  مطابق تصویر بالا عمل کنید یا اینکه فیلم آموزشی زیر را مشاهده کنید.

  • تحلیل داده های آماری برای پایان نامه و مقاله نویسی تحلیل داده های آماری شما با نرم افزارهای کمی و کیفی ،مناسب ترین قیمت و کیفیت عالی انجام می گیرد.

نرم افزار های کمی: SPSS- PLS – Amos

نرم افزار های کیفی: Maxquda & Nvivo

تعیین حجم نمونه با:Spss samplepower

روش های تماس:

Mobile : 09102194672

Telegram: @abazizi

در این سایت انواع پرسشنامه ارائه می گردد. برای مشاهده لیست همه ی  پرسشنامه های استاندارد لطفا همین جا روی پرسشنامه استاندارد  کلیک فرمایید.

دانلود رایگان کتاب روش های پژوهش در علوم اجتماعی با رویکرد کمی و کیفی نیومن 2014

دانلود رایگان کتاب روش های پژوهش در اجتماعی  با رویکرد کمی و کیفی نیومن 2014 ویرایش هفتم

یکی از کتاب های خوب در زمینه پژوهش کمی – کیفی  از  نیومن( 2014 ) تحت عنوان روش پژوهش با رویکرد کمی و کیفی است که در اینجا لینک دانلود آن جهت استفاده شما محققین بزرگوار گذاشته می شود. امید است از آن بهترین استفاده را ببرید و ما را از نظرات ارزشمندتان بی نصیب نگذارید.

از اینجا: دانلود رایگان کتاب روش پژوهش اجتماعی با رویکرد کمی و کیفی

چگونه محصولات رایگان را دانلود نمایم!

توجه: برای دانلود رایگان  مطابق تصویر بالا عمل کنید یا اینکه فیلم آموزشی زیر را مشاهده کنید.

در فیلم زیر نحوه دانلود محصولات رایگان سایت rava20.ir آموزش داده شده است.

  • تحلیل داده های آماری برای پایان نامه و مقاله نویسی تحلیل داده های آماری شما با نرم افزارهای کمی و کیفی ،مناسب ترین قیمت و کیفیت عالی انجام می گیرد.

نرم افزار های کمی: SPSS- PLS – Amos

نرم افزار های کیفی: Maxquda & Nvivo

تعیین حجم نمونه با:Spss samplepower

روش های تماس:

Mobile : 09102194672

Telegram: @abazizi

در این سایت انواع پرسشنامه ارائه می گردد. برای مشاهده لیست همه ی  پرسشنامه های استاندارد لطفا همین جا روی پرسشنامه استاندارد  کلیک فرمایید.

تحلیل آماری

اشکال داده ها در پژوهش کیفی

اشکال داده ها در پژوهش کیفی

روز به روز اشکال جدیدی از داده های کیفی در پیشینه معرفی می شوند(کرسول،2002) اما شاید بتوان همه آنها را در چهار نوع پایه ای اطلاعات دسته بندی کرد: مشاهدات(از غیرمشارکتی تا مشارکتی)،مصاحبه ها(از بسته انتها تا باز انتها)، اسناد(از خصوصی تا عمومی)، و مواد و مطالب دیداری-شنیداری(شامل مواردی چون عکس ها، فایلها و نوارهای ویدئویی).

مشاهدات:

-یادداشت برداری میدانی از طریق مشاهده کردن به صورت یک مشارکت کننده.

-یادداشت برداری میدانی از طریق مشاهده کردن به صورت یک مشاهده گر.

-یادداشت برداری میدانی به صورت ترکیبی با تاکید بیشتر بر حالت مشاهده گر.

-یادداشت برداری میدانی به صورت ترکیبی با تاکید بیشتر بر حالت مشارکت کنندگان.

–یادداشت برداری میدانی ابتدا از طریق مشاهده به صورت یک بیگانه و سپس از طریق نفوذ به محیط و مشاهده به صورت یک درونی.

مصاحبه ها:

-انجام مصاحبه ساختارنیافته باز انتها و برگرفتن یادداشت های مصاحبه.

-انجام مصاحبه ساختارنیافته باز انتها، ضبط صوتی مصاحبه و دست نویس کردن مصاحبه ها.

-انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته، ضبط صوتی مصاحبه و دست نویس کردن مصاحبه.

-انجام مصاحبه گروه کانونی، ضبط صوتی مصاحبه و دست نویس کرد مصاحبه.

-انجام انواع مختلف مصاحبه ها:ایمیلی، رودررو، گروه کانونی، گروه کانون آنلاین، و مصاحبه ها تلفنی.

اسناد:

-انجام رویدادنگاری در خلال پژوهش توسط پژوهشگر.

-انجام رویدادنگاری یا رونوشت در خلال  پژوهش توسط مشارکت کننده.

-گردآوری نامه های شخصی مشارکت کنندگان

-تحلیل اسناد عمومی(مانند یادداشت های شخصی اداری، دستور جلسات، اطلاعات ثبتی، مواد و مطالب آرشیوی).

-بررسی خودزیست نگاری ها و زیست نگاری ها.

-بررسی عکس ها یا نوارهای ویدئویی مشارکت کنندگان(تصویرخوانی).

-وارسی نموداری اطلاعات پزشکی.

-بررسی سوابق پزشکی.

مواد و مطالب دیداری-شنیداری:

-بررسی شواهد بر جای مانده فیزیکی(مانند ردپاهای روی برف).

-ضبط ویدئویی یا فیلمی یک موقعیت یا یک فرد یا گروه.

-بررسی عکس ها یا ویدئوها.

-گردآوری صداها(مانند اصوات موسیقایی، خنده کودک، فریاد رانندگان).

-گردآوری پیام های ایمیلی یا الکترونیکی.

گردآوری پیام های تلفنی متنی.

-بررسی وسایل شخصی و مصنوعات ایینی.

این فهرست بر حسب چهار نوع پایه اطلاعات فوق تدوین شده است، هر چند که بعضی موارد را به راحتی نمی توان در یک طبقه خاص قرار دارد. در سال های اخیر اشکال داده جدیدی پدید آمده اند، مانند رویدادنگاری در نگارش داستان روایتی، استفاده از پیام های ایمیلی و مشاهده بر پایه نوارهای ویدئویی و تصاویر. استوارت و ویلیامز(2005) استفاده از گروه های کانونی آنلاین برای پژوهش اجتماعی را نیز پیشنهاد کرده اند. آنها هم کاربردهای همزمان(زمان حقیقی) و هم غیرهمزمان(زمان غیرحقیقی) این روش جدید را بررسی کرده اند و تحولات جدید مانند واقعیت مجازی و مزایای آنها را نشان داده اند(مزایایی مانند اینکه می توان از مشارکت کنندگان در طول دوره های زمانی بلندمدت پرس و جو کرد، تعداد مشارکت کنندگان بیشتری را در اختیار گرفت، و تبادلات فعال تر و بازتری انجام داد). البته مشکلاتی در مورد گروه های کانونی آنلاین وجود دارند، مانند اخذ رضایت آگاهانه تکمیل شده، به کارگیری افراد برای مشارکت، و تعیین زمان گردهم آوردن افراد مختلف در مناطق زمانی متفاوت دنیا.

برگرفته از: آکادمی تحلیل ایران

نرم افزار های تحلیل داده های کیفی

نرم افزار های تحلیل داده های کیفی

استفاده از نرم افزار های رایانه ای در تحلیل داده های پژوهشی، پدیده ای رو به رشد است.ساده ترین تعریف پژوهش های کیفی ، پژوهش هایی است که ارائه یافته های آن از طریق روش های آماری و یا سایر ابزار های کمی ساز به دست نیامده باشد. اﻣﺮوزه اﺳﺘﻔﺎده از فناوری های نو به ویژه نرم افزار های مختلف رایانه ای در پژوهش، به منظور تسریع و تسهیل امور گوناگون امری اجتناب ناپذیر است.متخصصان نرم افزار های تحلیل داده های کیفی را گاه نرم افزار های مهندسی تحقیق می نامند چرا که انواع مسائل و مشکلات موجود در جریان تحقیق را حل می کنند. در این مطلب به معرفی نرم افزار های کیفی و کاربردی ترین نرم افزارهای انجام تجزیه و تحلیل آماری و آزمون فرضیات تحقیق که در همه جای دنیا توسط پژوهشگران و دانشجویان استفاده می شود، می پردازیم.

تفاوتهای نرم افزار های تحلیل داده های کمی و کیفی

نرم افزار های تحلیل داده های کیفی متفاوت از نرم افزار های کمی مانند ,SAS, SPSS, MATLA و… هستند و اصول و قواعد یکسانی پیروی نمی کنند.زمانی که داده های خام وارد یک نرم افزار تحلیل داده های کمی می شوند.تمامی فرایند تحلیل، تعرف شده و بر اساس اصول و قواعد ریاضی و آماری و به عبارت دیگر از پیش تعیین شده صورت می پذیرد.نرم افزار های تحلیل داده های کیفی فرایند تحلیل را پس از ورود اطلاعات توسط محقق منحصرا خودشان انجام نمی دهند. این نرم افزار ها می توانند بطور سیستماتیک و منطقی به جستجو و سازماندهی داده ها و اطلاعات بپردازند و بر اساس الگوریتم های موجود تنها به برجسته نمودن برخی اطلاعات مبادرت(با پتانسیل و اهمیت بیشتر) نمایند. ماکسول بیان می کند که پژوهش کیفی بیشتر بر کلمات تاکید دارد تا اعداد.

نرم افزار های کیفی تمام پروسه تحقیق را به صورت الکترونیکی در اختیار پژوهشگر قرار می دهد به عبارت دیگر نرم افزار های تحلیل کیفی به صورت بالقوه باعث تسهیل انجام کلیت پژوهش از سوی محقق میشود درحالی که نرم افزار های تحلیل کمی، داده های وارد شده را طی فرایند کاملا تعریف شدخ به نتایج نهایی مبدل می سازد.

تفاوت‌های بین تحقیق کمی و کیفی:

کمیکیفی
آزمون فرضیاتی که محقق با آنها شروع به تحقیق می‌کند.تسخیر و کشف معنای داده‌ها هنگامی که محقق در آنها غوطه‌ ور شده است.
مفاهیم به شکل متغیرهای متمایز و مشخص از همدیگرند.مفاهیم به صورت تم‌ها، مضامین و مشترکات با معنا هستند.
سنجه‌ها به صور منظم قبل از گردآوری داده‌ها ساخته و استاندارد می‌شوند.سنجه‌ها در حالت کلی ساخته می‌شوند و غالباً نسبت به محیط تحقیق خاص ویژه هستند.
داده‌ها به شکل اعداد و برگرفته از سنجش و اندازه‌گیری دقیق هستند.داده‌ها به شکل کلمات و برگرفته از اسناد، مشاهدات ودست نوشته‌ها هستند.
نظریه اساساً علی و قیاسی است.نظریه می‌تواند علی و غیر علی باشد که غالباً استقرائی است.
فرآیندهای تحقیق استاندارد است و تکرار آن مسلم فرض می‌شود.فرایندهای تحقیق خاص هستند و تکرار آن بسیار نادر است.
تحلیل با به کارگیری آمارها، جداول یا نمودارها انجام می‌شود و این موارد با فرضیات مرتبط می‌شود.تحلیل با استنباط تم ها با مشترکات با معنا و گرفته از شواهد به سازماندهی آنها برای ارایه یک تصویر منسجم و با معنا از واقعیت ادامه می‌یابد.

نرم افزار اطلس AtlasTi

از نرم افزار اطلس تی جهت کار با داده ها در نظریه مبنایی استفاده می شود. ابزاری در جهت توسعه نرم افزاری علم است، که به روش هایی خلاقانه، منعطف و در عین حال سیستمیک؛ ابزارهایی را، برای مدیریت، استخراج، مقایسه، کشف، و بازسازی دوباره بخش های معنی دار انبوه داده ها، ارائه می کند.

این نرم افزار مجموعه ای است از تعداد ۱۰۶۷ دیاگرام فازی فلزی دوتایی و ۳۰۰ دیاگرام فازی سه تایی که از کتاب ASM Metals Handbook Vol. 3 تهیه شده است و امکانات استخراج داده از دیاگرام های فازی و محاسبات درصد جرمی و حجمی فازها ،محاسبه ضریب توزیع در سیستم های انجماد دوتایی در آن موجود است. بعلاوه می توان داده های نرم افزار را به صفحه گسترده Excel نیز export کرد.

اصول اصلی فلسفه Atlas-ti عبارتند از؛ تجسمVisualization، یکپارچه سازی Integration، قلاب اندازیSerendipity و اکتشاف Exploration، که با نام اختصاری (VISE ) ذکر می شوند . این نرم افزار ابزارهای متنوعی را، برای ایفای وظایف مربوط به نوعی رویکرد نظاممند به داده های بی ساخت، ارائه می کند. برای مثال: داده هایی که نمی توانند بطورکاملاً معنادار توسط رویکردهای آماری و رسمی تحلیل شوند.

Atlas-ti محیط کاری قدرتمندی برای تجزیه و تحلیل های کیفی بخصوص گروه های بزرگی از داده های متنی، گرافیکی، صوتی و ویدویی است. تاکید آن بجای تحلیل های کمی بر تحلیل های کیفی است. یعنی تعیین عناصری که داده های اولیه را شامل شده وتفسیر معنی آنها. در ضمن تجزیه تحلیل کیفی، Atlas-ti به کشف پدیده های پیچیده در پشت داده های بی ساخت کمک می کند.

محاسباتی که توسط این محصول انجام می­ شود:

۱- محاسبات قانون اهرم را در ناحیه دو فازی مشخص انجام داد.

۲- محاسبه درصد وزنی و حجمی فازهاو چگالی نظری فازهاورسم آن.

۳- همچنین چگالی و درصدحجمی فازها رامی توان بدست آوردو تمام داده ها به صورت لیست به نرم افزار Excelصادر نمود.

۴- بوسیله داده برداری و انجام محاسبه،تغییرات چگالی آلیاژ بر حسب ترکیب شیمیایی آن بدست می آید.

۵- این نرم افزارابزارهای کارآمدی را بوسیله رابط گرافیکی مناسب و به آسانی در اختیار می گذارد.

۶- با استفاده از داده برداری از خطوط solidus و Liquidus می توان مقدار میانگین ضریب توزیع را در یک بازه دمایی مشخص در یک سیستم دوتایی محاسبه کرد.

۷- رسم تغییرات ضریب توزیع نسبت به دمابرای هر سیستم دوتایی دلخواه که توسط درون یابی و میانگین گیری می توان مقدار آن را در یک بازه خاص مشخص کرد.

ان ویوو NVivo

این نرم‌افزار جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌های کیفی به کار می‌رود. درواقع نرم‌افزار NVivo برای محققین کیفی طراحی‌شده که کارشان مبتنی بر متون بسیار غنی یا اطلاعات چندرسانه‌ای است که سطوح عمیق تجزیه‌وتحلیل در حجم کوچک یا بزرگی از داده‌ها را می‌طلبد.

طبقه‌بندی، مرتب کردن و ساماندهی اطلاعات، بررسی رابطه داده‌ها و راهنمایی تجزیه‌وتحلیل آن‌ها را می‌توان از امکانات این نرم‌افزار به‌حساب آورد. علاوه بر این به محقق اجازه می‌دهد که تئوری‌های پژوهش خود را بیازماید و روند داده‌ها را شناسایی کند.

NVivo داده‌ها در قالب‌های مختلفی ازجمله فایل های صوتی، فیلم‌ها، تصاویر دیجیتالی، Word، PDF، excel، متن‌های غنی، ساده، وب‌سایت و داده‌های رسانه‌های اجتماعی (فیس بوک، تویتر، یوتیوب) را پشتیبانی می‌کند. می‌توان داده‌ها را از برنامه‌های کاربردی نظیر word، Excel، Spss Statistics، Surveymonkey ، EndNote، OneNote و Evernote وارد کرد.

مکس کیو دی ای MAXQDA

نرم‌افزار MAXQDA (Qualitative Data Analysis) نرم‌افزاری حرفه ای برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری شده توسط روش های کیفی و ترکیبی است. این نرم‌افزار محدود به یک رویکرد پژوهشی یا روشی نیست. درتحلیل داده‌های بدست آمده از مصاحبه، گروه های متمرکز، تحلیل گفت و گو، گفتمان و ژانر، تحلیل روایت و تمام فعالیت هایی که به نوعی با متن سروکار دارند می‌توان از این برنامه استفاده کرد. سازماندهی، ارزیابی، کدگذاری، حاشیه نویسی و تفسیر انواع داده‌ها، دستیابی آسان به گزارشات و تصاویر و اتصال و اشتراک گذاری با پژوهشگران دیگر ازجمله قابلیت های این نرم‌افزار است.

برگرفته از : ایران مشاور