یاد آورنویسی ( Memos) در گراندد تئوری چیست؟

• What is Memos in Grounded Theory?

پژوهش کیفی یک سفر تکاملی است . پژوهشگر باید انتظار شکل گیری ایده های متفاوت و تغییر در جهت های عملکردی را داشته باشد. این تفاوت ها از طریق یادآور نویسی قابل تشخیص و اثرگذاری هستند. یادآورنویسی فرآیندی است که وقایع و افکار و تغییرات آنها را با رعایت ترتیب زمانی و با توجه به دلایل و شرایط، بدون سبک نوشتاری خاص، ثبت می کند. یادآورنویسی، ثبت یادآورهای فکورانه در مورد آن چیزی است که محقق از داده ها می آموزد. یادآورنویسی نوعی باز اندیشی است و برای انعکاس و شرح معانی منسوب به کدهای مربوط به شرکت کنندگان و پژوهشگر؛ برای روشن شدن، مرتب نمودن و گسترش ایده ها و برای ثبت نقل قول ها یا عبارات مهم، برای شناسایی روابط بین کدها و فرضیه های مربوط به یک موضوع نوشته می شوند(رزاقی و دیگران، 1394). چارماز[1] ( 2006 ) ممو را نوشتن آزاد توصیف می کند یعنی هر چه به ذهن شما می آید بدون محدودیت بنویسید.

علاوه بر مموها ما حاشیه نویسی (Annotations) هم داریم.

در پژوهش کیفی محقق حق دست بردن در اسناد اصلی (مصاحبه، نوشته و … ) را ندارد و اگر بخواهد برای آن ها توضیحی بنویسد نباید توضیحات را در داخل متن بیاورد و باید آن ها را در حاشیه بنویسد.  حاشیه نویسی مانند یادداشت هایی  است که در حاشیه یک کتاب یا مقاله می نویسم و به  ما امکان می دهد نظرات ، یادآوری ها یا مشاهدات مربوط به محتوای خاص را در یک منبع یا کد ثبت و  ضبط کنیم. یادداشت ها بخشی جدایی ناپذیر از فرایند تحقیق هستند و می توانند نقطه شروع بسیار خوبی برای نوشتن پروژه خود باشند. یادداشت ها مانند اسناد هستند و می توانند به منابع یا گره ها متصل شوند. مثلاً ما متنی یا مصاحبه ای را مطالعه و مشاهده می کنیم و از گفته های فرد برداشتی می کنیم و می گوییم به نظر من هدف و منظور فرد از این گفته این بوده است، این برداشت خود را نباید در متن اصلی بنویسیم بلکه باید آن را در قسمت حاشیه سند بنویسم .در نرم افزار Nvivo محتوای حاشیه نویسی با رنگ آبی برجسته شده و متن حاشیه نویسی در برگه حاشیه نویسی در پایین پنجره نمایش داده می شود (توجه: ممو به صورت جداگانه باز می شود ولی حاشیه همراه و زیر سند باز می شود. یعنی هر وقت سند را باز کردیم در زیر آن حاشیه هم می آید).

پس بطور خلاصه : پس می توان گفت یادآورنویسی ها (مموها) مکتوبات شخصی شما هستند، یعنی محقق باید ایده ها، اندیشه و افکار خود را در جریان پژوهش باید یادداشت کند و به مرور این ایده ها  را در راستای رسیدن به تحلیل نهایی پرورش دهد.  یادآور نویسی  ( Memos ) در پژوهش های کیفی کاربرد زیادی دارند و ابزاری موثر است که می تواند به منظور غنی شدن تجربه پژوهشی، در همه روش های کیفی مورد استفاده قرار گیرد. پژوهشگران مطالعات کیفی با داشتن دید جامع پیرامون یادآورنویسی می توانند به داده ها و جهانی که داده ها از بستر آن تولید شده است صادق بمانند و روایی و پایایی پژوهش خود را ارتقا دهند(رزاقی و دیگران، 1394).

منابع:

رزاقی، نغمه  و دیگران(1394). یادآور و یادآورنویسی در تحقیقات کیفی: مطالعه مروری. فصلنامه تحقیقات کیفی در علوم سلامت، سال چهارم شماره ۲ (پیاپی ۱۴، تابستان ۱۳۹۴).

• تحلیل داده های آماری برای پایان نامه و مقاله نویسی تحلیل داده های آماری شما با نرم افزارهای کمی و کیفی ،مناسب ترین قیمت و کیفیت عالی انجام می گیرد.

نرم افزار های کمی: SPSS- PLS – Amos

نرم افزار های کیفی: Maxquda & Nvivo

تعیین حجم نمونه با:Spss samplepower

روش های تماس:

Mobile : 09102194672

Telegram: @abazizi

• E-mail: abazizi1392@gmail.com

در این سایت انواع پرسشنامه ارائه می گردد. برای مشاهده لیست همه ی  پرسشنامه های استاندارد لطفا همین جا روی پرسشنامه استاندارد  کلیک فرمایید.

---

[1] – Charmaz

برای مشاهده لیست همه ی  پرسشنامه های استاندارد لطفا همین جا روی پرسشنامه استاندارد  کلیک فرمایید.

تحلیل داده های آماری برای پایان نامه و مقاله نویسی ،تحلیل داده های آماری شما با نرم افزارهای کمی و کیفی ،مناسب ترین قیمت و کیفیت عالی انجام می گیرد.

نرم افزار های کمی: SPSS- PLS – Amos

نرم افزار کیفی: Maxquda

تعیین حجم نمونه با:Spss samplepower

روش های تماس:

Mobile :  09143444846  واتساپ – تلگرام

Telegram: @abazizi4

اشکال داده ها در پژوهش کیفی

روز به روز اشکال جدیدی از داده های کیفی در پیشینه معرفی می شوند(کرسول،2002) اما شاید بتوان همه آنها را در چهار نوع پایه ای اطلاعات دسته بندی کرد: مشاهدات(از غیرمشارکتی تا مشارکتی)،مصاحبه ها(از بسته انتها تا باز انتها)، اسناد(از خصوصی تا عمومی)، و مواد و مطالب دیداری-شنیداری(شامل مواردی چون عکس ها، فایلها و نوارهای ویدئویی).

مشاهدات:

-یادداشت برداری میدانی از طریق مشاهده کردن به صورت یک مشارکت کننده.

-یادداشت برداری میدانی از طریق مشاهده کردن به صورت یک مشاهده گر.

-یادداشت برداری میدانی به صورت ترکیبی با تاکید بیشتر بر حالت مشاهده گر.

-یادداشت برداری میدانی به صورت ترکیبی با تاکید بیشتر بر حالت مشارکت کنندگان.

–یادداشت برداری میدانی ابتدا از طریق مشاهده به صورت یک بیگانه و سپس از طریق نفوذ به محیط و مشاهده به صورت یک درونی.

مصاحبه ها:

-انجام مصاحبه ساختارنیافته باز انتها و برگرفتن یادداشت های مصاحبه.

-انجام مصاحبه ساختارنیافته باز انتها، ضبط صوتی مصاحبه و دست نویس کردن مصاحبه ها.

-انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته، ضبط صوتی مصاحبه و دست نویس کردن مصاحبه.

-انجام مصاحبه گروه کانونی، ضبط صوتی مصاحبه و دست نویس کرد مصاحبه.

-انجام انواع مختلف مصاحبه ها:ایمیلی، رودررو، گروه کانونی، گروه کانون آنلاین، و مصاحبه ها تلفنی.

اسناد:

-انجام رویدادنگاری در خلال پژوهش توسط پژوهشگر.

-انجام رویدادنگاری یا رونوشت در خلال  پژوهش توسط مشارکت کننده.

-گردآوری نامه های شخصی مشارکت کنندگان

-تحلیل اسناد عمومی(مانند یادداشت های شخصی اداری، دستور جلسات، اطلاعات ثبتی، مواد و مطالب آرشیوی).

-بررسی خودزیست نگاری ها و زیست نگاری ها.

-بررسی عکس ها یا نوارهای ویدئویی مشارکت کنندگان(تصویرخوانی).

-وارسی نموداری اطلاعات پزشکی.

-بررسی سوابق پزشکی.

مواد و مطالب دیداری-شنیداری:

-بررسی شواهد بر جای مانده فیزیکی(مانند ردپاهای روی برف).

-ضبط ویدئویی یا فیلمی یک موقعیت یا یک فرد یا گروه.

-بررسی عکس ها یا ویدئوها.

-گردآوری صداها(مانند اصوات موسیقایی، خنده کودک، فریاد رانندگان).

-گردآوری پیام های ایمیلی یا الکترونیکی.

–گردآوری پیام های تلفنی متنی.

-بررسی وسایل شخصی و مصنوعات ایینی.

این فهرست بر حسب چهار نوع پایه اطلاعات فوق تدوین شده است، هر چند که بعضی موارد را به راحتی نمی توان در یک طبقه خاص قرار دارد. در سال های اخیر اشکال داده جدیدی پدید آمده اند، مانند رویدادنگاری در نگارش داستان روایتی، استفاده از پیام های ایمیلی و مشاهده بر پایه نوارهای ویدئویی و تصاویر. استوارت و ویلیامز(2005) استفاده از گروه های کانونی آنلاین برای پژوهش اجتماعی را نیز پیشنهاد کرده اند. آنها هم کاربردهای همزمان(زمان حقیقی) و هم غیرهمزمان(زمان غیرحقیقی) این روش جدید را بررسی کرده اند و تحولات جدید مانند واقعیت مجازی و مزایای آنها را نشان داده اند(مزایایی مانند اینکه می توان از مشارکت کنندگان در طول دوره های زمانی بلندمدت پرس و جو کرد، تعداد مشارکت کنندگان بیشتری را در اختیار گرفت، و تبادلات فعال تر و بازتری انجام داد). البته مشکلاتی در مورد گروه های کانونی آنلاین وجود دارند، مانند اخذ رضایت آگاهانه تکمیل شده، به کارگیری افراد برای مشارکت، و تعیین زمان گردهم آوردن افراد مختلف در مناطق زمانی متفاوت دنیا.

برگرفته از: آکادمی تحلیل ایران

دانشــجويان در اجراي پژوهش خود و تدوين پايان نامه از راهنمايي اســتاد راهنما و مشــاورۀ استاد مشــاور بهره مند مي شوند. اين وظیفه دانشجوست كه با تدبیري منطقي بیشترين بهره را از دانش استادان راهنما و مشاور ببرد. يکي از مشکلات رايج در اين تعامل عدم وجود تعريفي مشــخص از هدايت و مشاورۀ پايان نامه اســت. به بیان ديگر، ممکن است برخي از دانشجويان تعريف واقع بینانه اي از نقش استاد راهنما و مشــاور نداشته باشــند. هدايت پايانً نامه از سوی استاد راهنما الزاما به معناي حضور مستمر و گام به گام او در تمام جزئیات و تمام مراحل تحقیق نیســت. بلکه اســتاد راهنما بايد دانشــجو را به مسیر درســت پژوهش هدايت كند، و او را از حركت در مسیر اشتباه بازدارد.

وظیفة ديگر استاد راهنما و مشاور طرح سؤالاتي است كه ذهن دانشجو را به تکاپو و جنب وجوش بیشتر و مطالعه و جستوجوي گسترده تر در منابع ترغیب كند. مهم ترين پرسش هايي كه بايد در اين مرحله به آن ها پاسخ داده شود، در جدول زیر آمده است.

كليد	توضيحات
ديدگاه هاي استادان راهنما و مشاور	آيا ديدگاه هاي استادان راهنما و مشاور را در كار خود اعمال كرده ايد؟
مغتنم شمردن فرصت يادگیري	آيا پژوهش را فرصتي ارزشمند براي يادگیري تلقي مي كنید؟
پرهیز از اضطراب و نگراني	آيا از اجراي پژوهش لذت مي بريد يا آن را تکلیفي دشوار مي پنداريد؟
پرهیز از شتابزدگي	آيا بیش از آنکه نگران يادگیري باشید به فکر دفاع از پايان نامه هستید؟
آمادگي ويرايش مجدد متن	آيا اگر لازم باشد، براي ويرايش مجدد متن پايان نامه آمادگي داريد؟
مديريت زمان در پژوهش	آيا در طول ترم تحصیلي وقت كافي به پژوهش خود اختصاص داده ايد؟
مستندسازي فرايند يادگیري	آيا انديشه ها و امور مربوط به پايان نامه را به دقت و با جزئیات مستند ساخته ايد؟
مشورت در پايان نامه	آيا با دوستان خود دربارۀ موضوع پاياننامه صحبت مي كنید؟
جلب مشاركت ساير استادان	آيا علاوه بر استادان راهنما و مشاور از ساير استادان گروه و دانشکده راهنمايي خواسته ايد؟
بازنگري در فرايند پژوهش	اگر بخواهید دوباره پژوهش كنید، آيا همین مسیر را طي خواهید كرد؟

منبع:
منصوريان،يزدان .(1389). صد نکته در پایان نامه نویسي. اطلاعات ارتباطات و دانش شناسی . تیر 1389. صص 78 تا 93 .