چند خاصیت مهم روغن کنجد - پژوهشگاه علمی (تحلیل آماری و پرسشنامه استاندارد )

چند خاصیت مهم روغن کنجد

روغن کنجد یک روغن پخت‌وپز است که از دانه‌های کنجد تهیه می‌شود و در آشپزی آسیایی رایج است. انواع روغن کنجد از دانه‌های کنجد سادۀ فشرده یا دانه‌های کنجد برشته‌شده تهیه می‌شوند و به روش‌های مختلف در غذاهای چینی، ژاپنی، هند جنوبی و خاورمیانه استفاده می‌شوند. روغن کنجد سبک معمولاً یک روغن خنثی برای پخت‌وپز است.

روغن کنجد ، یک روغن گیاهی است که از دانه های کنجد گرفته می شود. از آن گذشته به عنوان یک روغن آشپزی در هند جنوبی استفاده می شود و به عنوان طعم دهنده خوش مزه در غذاهای خاور میانه، آفریقا و جنوب شرقی آسیا به کار می رود. یک عطر و مزه معطر متمایزی دارد. روغن استخراج شده از دانه کنجد در علم پزشکی نیز محبوبیت خاصی دارد. این روغن در آسیا محبوب است و یکی از قدیمی ترین روغن ها بر پایه چیدنی است، اما تولید انبوه در سراسر جهان به دلیل فرآیند برداشت دستی نامناسب که برای استخراج روغن مورد نیاز است، همچنان محدود است.

ارزش غذایی روغن کنجد

یک قاشق سوپ خوری روغن کنجد (13.6 گرم) حاوی 120.2کالریکل مقدار چربی، 13.6 g است، که از آن مقدار چربی اشباع شده 1 / 9 گرم بوده و تک چربی اشباع نشده، 4.5 گرم است. روغن کنجد غنی از لینولئیک اسید و اولئیک اسید است.مقدار ویتامین E 0.2 میلی گرم (2 %)و ویتامین K 1.8 میکروگرم (2 %) است. غلظت گاما توکوفرول بیش از سایر ایزومرهای ویتامین E است. این روغن حاوی هیچ کربوهیدرات، پروتئین و فیبری نیست. مقدار کلوئین در این روغن 1 % است.

خواص روغن کنجد

چربی ها انواع مختلفی دارند؛ برخی از آنها خواص گوناگونی دارند و برخی دیگر به شدت برای سلامتی مضر هستند. اما درباره ی خواص روغن کنجد باید گفت که این روغن خوراکی سرشار از چربی های چند غیر اشباع و تک غیراشباع بوده و میزان چربی های اشباع شده ی آن بسیار اندک است. به گفته ی ادوینا کلارک، متخصص تغذیه، چربی های چندغیراشباع و تک غیراشباع از جمله چربی های مفید برای سلامت قلب هستند و در کنترل کلسترول نقش دارند. از طرف دیگر، چربی های اشباع شده که به عنوان چربی های بد شناخته می شوند و چربی های ترانس که به شدت زیان بار هستند، باعث افزایش التهاب و کلسترول می شوند که سلامت قلب را تهدید می کنند. یک چهارم فنجان از روغن کنجد، حاوی ۶٫۷۵ گرم چربی تک غیراشباع، ۷٫۸۴ گرم چربی چندغیراشباع و ۲٫۵۰ گرم چربی اشباع شده است که به حفظ سلامت قلب کمک می کند. از دیگر خواص روغن کنجد می توان به حفظ سلامت دهان و دندان، زیبایی پوست و گوارش اشاره کرد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.

خواص روغن کنجد برای بهداشت دندان

اجداد ما برای حفظ سلامت دهان و دندان از روغن استفاده می کردند. جیلیان تاچمن، متخصص تغذیه در نیویورک می گوید: «چرخاندن و غرغره روغن کنجد در دهان به مدت ۱۰ دقیقه، یکی دیگر از روش های آیورودا است. مطالعات پزشکی نشان داده اند که این کار به کاهش باکتری های دهان منجر می شود و به حفظ سلامتی دهان و لثه کمک می کند.»

خواص روغن کنجد برای پوست و استخوان ها

پروتئین های مغذی موجود در دانه های کنجد در روغن کنجد وجود ندارد؛ چراکه روغن، از بخش جداشده ای از گیاه گرفته می شود. اما زینک یکی از مواد معدنی است که هنگام روغن گیری باقی می ماند. زینک می تواند علائم و شدت سرماخوردگی و آنفولانزا را کاهش دهد، اما استفاده از این ماده در بدن برای تولید کلاژن مفید است و حالت ارتجاعی پوست را افزایش می دهد. زینک همچنین به تراکم استخوان ها نیز کمک می کند.

خواص روغن کنجد در هضم و دفع

یبوست یکی از رایج ترین بیماری هاست. نوشیدن آب و مصرف خوراکی های حاوی فیبر می تواند به دفع منظم و سالم کمک کند. با این حال گاهی اوقات در مصرف فیبر سهل انگاری می کنیم یا داروهایی مصرف می کنیم که به یبوست منجر می شوند. خوشبختانه روغن کنجد در این زمینه مؤثر است. به گفته ی جیلیان تاچمن، مصرف یک تا دو قاشق روغن کنجد در فاصله ی بین صبح تا عصر (یا مصرف بیشتر در عصر) به چرب شدن روده ها کمک می کند و یبوست را از بین می برد. دانه های کنجد نیز به دفع بهتر کمک می کنند؛ هرچند که روغن کنجد مؤثرتر است.

خواص روغن کنجد در مبارزه با رادیکال های آزاد

رادیکال های آزاد به DNA، سلول ها و پروتئین ها آسیب می رسانند. همچنین می توانند به بیماری هایی مثل آلزایمر، پارکینسون و سرطان منجر شوند. برخی مواد مثل الکل، دود دخانیات، آفت کش ها، آلاینده های هوا و غذاهایی که می خوریم، رادیکال های آزاد را تولید می کنند. بنابراین خوردن غذاهای حاوی آنتی اکسیدان اهمیت زیادی دارند تا بتواند با آسیب رادیکال های آزاد مقابله کند و استرس امسیداتیو را کاهش دهد. کلارک دراین باره می گوید: «شواهد جدید نشان می دهند که روغن کنجد می تواند در مقابله با آرتروز، پیشرفت سرطان، آسیب رشته های عصبی و التهاب مفید باشد.» البته برای اثبات این مزایا باید تحقیقات بیشتری انجام شود.

ماساژ پا با روغن کنجد

همه ی ما عادت هایی داریم که باید قبل از خوابیدن انجام دهیم. مسواک زدن، شست وشوی صورت، استفاده از انواع کرم های شب و غیره؛ اما معمولا روش های آرام بخشی مثل ماساژ پا را فراموش می کنیم. ماساژ دادن، بخشی از تکنیک سلامتی آیوروداست که اگر با روغن کنجد همراه شود، به حفظ سلامت پوست کمک می کند. آیورودا یک روش درمانی است که بیش از ۵۰۰۰ سال در هند اجرا می شود و به تازگی در جوامع غربی نیز رواج یافته است. دانیل فلگ کاپیلینو، استاد علوم بهداشت عمومی و متخصص تغذیه در نیویورک می گوید: «اگر قبل از خواب شبانه، کف پاها را با یک قاشق چای خوری روغن کنجد (یا کمی بیشتر) ماساژ دهید، خواب آرام تری خواهید داشت.» فراموش نکنید که پس از ماساژ پاها، حتما یک جفت جوراب بپوشید.

خواص روغن کنجد در مقابله با حرارت

همه ی ما با خواص روغن زیتون و نارگیل برای پخت وپز آشنا هستیم، اما این روغن ها در دمای بالا می سوزند. روغن سوخته، علاوه بر بوی بد و خراب کردن طعم غذا، برای سلامتی ما خوب نیست. به گفته ی کلارک، زمانی که دود از روغن بلند می شود (نقطه ی دود)، یعنی دما تا اندازه ی شکستن چربی ها افزایش یافته است که باعث رها شدن رادیکال های آزاد می شود. اما نقطه ی دود روغن کنجد، ۴۰۰ درجه ی فارنهایت (۲۰۴.۴ درجه ی سانتی گراد) است. بنابراین می توان از این روغن برای طبخ انواع مختلفی از غذاها استفاده کرد؛ بدون اینکه هیچ ماده ی مضری در هوا آزاد شود.

نقش روغن کنجد در طعم بهتر غذا

خواص روغن کنجد ما را ترغیب می کند که در پخت وپز از این روغن گیاهی استفاده کنیم؛ اما نکته اینجاست که روغن کنجد، طعم مخصوص به خود را به غذا اضافه می کند. کلارک دراین باره می گوید: «روغن کنجد، طعمی شبیه به مغزها دارد که به مقدار زیادی در غذاهای چینی، کره ای و برخی غذاهای هندی استفاده می شود.» نوعی از روغن کنجد که از دانه های کنجد بوداده تهیه می شود، طعمی شبیه به مغزها دارد. روغن کنجدی که از دانه های کنجد خام تهیه می شود نیز برای پخت و پز استفاده می شود. جالب اینکه باید این دو نوع روغن کنجد را در یخچال نگهداری کنید تا فاسد نشوند. طعم غالب و رایحه ی خوب روغن کنجد باعث می شود که مقدار اندکی از آن برای تهیه ی هر غذایی کافی باشد. می توانید از روغن کنجد به جای روغن پخت وپز استفاده کنید و غذاهای همیشگی را با طعمی متفاوت امتحان کنید.

روغن کنجد به عنوان چاشنی خوشمزه و سالم

اگر تا به حال از این روغن برای پخت وپز استفاده نکرده اید، حتما با خواندن این مطلب ترغیب شده اید که طعم متفاوت آن را امتحان کنید. اگر برای سرخ کردن از این روغن استفاده نمی کنید، پشنهاد می کنیم قبل از خوردن غذاهایی مثل نودل، سالاد یا سبزیجات پخته شده، کمی روغن کنجد روی آن بریزید. تهیه ی املت یا نیمروی همزده ی پف دار با روغن کنجد، طعم متفاوتی را ایجاد می کند. می توانید برای درست کردن سس هم از این روغن استفاده کنید یا برای طعم دار کردن ذرت شیرین و مارچوبه، کمی روغن کنجد روی آنها بریزید.

فواید روغن کنجد برای پوست و مو

از دیگر خواص روغن کنجد می توان به فواید روغن کنجد برای پوست و مو اشاره کرد. کنجد با داشتن خواص آنتی اکسیدانی خود به سم زدایی پوست کمک می کند و پوست را سالم و درخشان می سازد و پوست را از پیری حفظ می کند. هم چنین روغن کنجد می تواند با توجه به خاصیت ضد اکسیدانی خود می تواند به عنوان یک ضد آفتاب طبیعی برای پوست عمل کند و از پوست را در برابر آفتاب محافظت کند. ماساژ بدن با روغن کنجد سبب نفوذ روغن به بافت های عمیق می شود و آن ها را تقویت می کند، می توان روغن کنجد را به پاشنه های ترک خورده بمالید و یک شب بماند سپس با توجه به خاصیت تغذیه ای و التیام دهندگی روغن کنجد این ترک ها سریع تر بهبود می یابند.

روغن کنجد به گردش خون را در پوست سر کمک می کند و به همین دلیل به رشد مو کمک می کند. روغن کنجد به ساقه مو و کیسه های ترشحی مو غذارسانی می کند. ماساژ پوست سر با روغن کنجد می تواند به درمان شوره سر کمک کند. روغن کنجد خاصیت ضد میکروبی دارد و می توان با ماساژ پوست سر با روغن کنجد پوست سر را از عفونت های قارچی، باکتریایی و شپش محافظت کرد. همچنین روغن کنجد به درخشش و نرم کنندگی مو ها کمک می کند. همچنین روغن کنجد به کاهش استرس کمک می کند که استرس یکی از عوامل ریزش مو است.

خواص روغن کنجد برای لاغری

یکی دیگر از خواص روغن کنجد که بسیار مورد توجه قرار گرفته، تاثیر آن در کاهش وزن است. کنجد حاوی لیگنین است و لیگنین ها باعث افزایش چربی سوزی می شوند. از طرف دیگر چربی روغن کنجد سبب ایجاد حس سیری و در نتیجه دیرتر رسیدن پیام گرسنگی به مغز می شود. کنجد سرشار از فیبر است و استفاده از این روغن به طور منظم در رژیم غذایی به تقویت معده کمک می کند و باعث حس سیری طولانی مدت می شود.

میزلن سدیم موجود در کنجد پایین است و باعث افزایش دفع آب از بدن می شود که یکی از خواص روغن کنجد برای لاغری و کاهش وزن است. روغن و دانه کنجد غنی از پروتئین هستند و پروتئین ها باعث افزایش متابولیسم بدن می شوند و احساس گرسنگی را کمتر می کنند. همچنین کنجد غنی از اسیدآمینه های تریپتوفان و پلی فنل ها است. این ترکیبات به شما کمک می کنند تا به طور موثرتری چربی های شکمتان را بسوزانید.

سلامت قلب و عروق با مصرف روغن کنجد

روغن کنجد، فشار خون را پایین می آورد، کلسترول مفید را افزایش و کلسترول مضر را کاهش می دهد و به حفظ فشار طبیعی خون کمک می کند. ارتباط بین افزایش چربی های خون و بیماری های قلبی عروقی به خوبی آشکار است. بزرگترین عامل خطر جهت پیشرفت بیماری های قلبی عروقی سطح بالای چربی های خون (بخصوص LDL و کلسترول تام) می باشد. وجود رادیکال های آزاد نیز سبب افزایش پراکسیداسیون چربی ها می شود که به عنوان یک عامل توکسیتیک (سمی) جهت سیستم عروقی محسوب می گردد. بسیاری از متخصصان تغذیه بر این باورند که روغن دانه کنجد اثر کاهنده کلسترول خون، کاهنده قند خون و خاصیت آنتی اکسیدانی دارد.

از بین بردن آفتاب سوختگی با روغن کنجد

برای این منظور ابتدا توصیه می شود مقداری روغن را به گوشه ی کوچکی از پوست ماساژ داد و در صورت عدم وجود حساسیت به روغن می توان پوست صورت را روزانه یک تا دو بار پس از استفاده از صابون گلیسرینه ماساژ داد.

عوارض روغن کنجد

درحالی که روغن کنجد فواید بسیار زیادی دارد؛ اما، توجه به چند نکته در مصرف این روغن ضروری است. کنجد یک مادۀ حساسیت زا است که افراد بسیاری به آن حساسیت دارند. این حساسیت می تواند خفیف یا بسیار شدید و کشنده باشد. بنابراین، هنگام استفاده از روغن کنجد باید این نکته را مدنظر قرار داد. درصورت بروز حساسیت به این روغن بهتر است که استفاده نشود.

روغن کنجد باوجود داشتن ترکیبات مفید بسیار، به هرحال یک روغن است و می دانیم که روغن ها بیشترین کالری را به ازای وزن دارند. بنابراین، مصرف بی رویه و بیش از حد روغن کنجد موجب چاقی و افزایش وزن می شود.

این روغن در کاهش قند خون و فشارخون مؤثر است؛ اما، درصورت مصرف داروهای دیابت یا فشارخون ممکن است میان آن ها و این روغن تداخل ایجاد شود. بنابراین، درصورتی که دارویی مصرف می کنید پیش از افزودن این روغن به رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنید.

مصرف کنجد و روغن کنجد در بارداری

یکی از زمان هایی که به هیچ وجه نباید انواع مواد غذایی و داروهای گیاهی را بدون مشاوره با پزشک مصرف کرد، دوران بارداری است و زنان باردار باید در استفاده از هرگونه ماده غذایی، داروی شیمیایی و حتی داروهای گیاهی با احتیاط کامل عمل نمایند، چرا که سلامت جنین ممکن است در خطر قرار بگیرد. زیاده روی و افراط در مصرف کنجد و روغن آن خطر سقط جنین را افزایش می دهند، به همین دلیل همان قدر که مصرف زیاد آن در ماه های نخست بارداری می تواند نامطلوب باشد، مصرف آن در ماه آخر بارداری و به ویژه یک هفته به زایمان می تواند به انجام زایمانی طبیعی و آسان کمک کند. به طور کلی لازم است زنان باردار در مصرف کنجد در بارداری اعتدال را رعایت کرده و با پزشک خود در این باره مشورت نمایند.

نگهداری روغن کنجد

از جمله نکات بهداشتی که باید در نگهداری و مصرف کلیه روغن ها و به ویژه روغن کنجد رعایت شود این است که آن ها را دور از رطوبت و نور مستقیم خورشید نگهداری کرده و در جای خنک قرارداد، همچنین بایستی در ظرف درب بسته نگهداری شود و پس از هر بار مصرف درب ظرف محکم بسته شود. روغن مصرفی باید در ظروفی با درب محکم و سالم و به دور از گرمای اجاق گاز نگهداری شود و هرگز نباید قاشق آغشته به رطوبت و مواد غذایی را داخل ظرف روغن فرو برد و یا اینکه روغنی که یک بار مصرف شده است را مجدداً به ظرف روغن برگرداند. تنها مورد منع مصرف روغن کنجد در برخی از افراد است که با مصرف آن دچار حساسیت می شوند.

روغن کنجد را چگونه استفاده کنیم؟

روغن کنجد تصفیه شده را می توان در سرخ کردن و پخت وپز استفاده کرد. این روغن بو و طعم ندارد و تحمل دمای بالاتری دارد. ازطرفی روغن کنجد خام یا تیره به دلیل طعم و بویی که دارد بیشتر به عنوان طعم دهنده در غذاهایی مثل سوپ و سالادها استفاده می شود.

از روغن کنجد می توان به صورت موضعی به عنوان ماسک مو یا پوست استفاده کرد یا با ترکیب با مواد دیگری ماسک های مختلف و مفیدی برای پوست تهیه کرد. استفاده از روغن کنجد به صورت موضعی در بهبود زخم ها و سوختگی ها نیز مفید است.

در مورد خواص کلی روغن کنجد میتوان به افزایش وزن، بهبود عملکرد سیستم گوارش، برای کودکان، کنترل فشار خون، افراد مبتلا به بیماری روماتوئیدی اشاره کرد و …امیداریم این مطلب برای شما دوستان مفید واقع شده باشد …