💢چرا قدرتمندان احمق می شوند؟!
🔸یک دانشمند عصب‌پژوه در دانشگاه مک‌مستر آزمایشی انجام داد. سرِ دو دسته (افراد قدرتمند و افراد نه‌چندان قدرتمند) را زیر دستگاه تحریک مغناطیسی مغز قرار داد. او دریافت قدرت در افرادی که احساس قدرت می‌کنند فرآیند عصبی خاصی به‌نام بازتاب را مختل می‌کند؛ چیزی که مبنای درک دیگران است. این باعث می‌شود قدرتمندان در دیدنِ مسائل از نگاه دیگران ناتوان شوند.
🔸یکی از دانشمندان این مساله را «پارادوکس قدرت» نام‌گذاری کرده است: ما به خاطر یک سری توانمندی‌ها قدرتمند می‌شویم، اما زمانی که قدرتمند می‌شویم بخشی از توانایی‌هایی خود را از دست می‌دهیم.
🔸تا به حال فکر می کردیم که قدرت فساد می‌آورد، اما یافته‌های دانشمندان نشان می‌دهد که قدرت، حماقت نیز می‌آورد. پژوهشگر دیگری که استاد روانشناسی دانشگاه برکلی است، پس از سال‌ها تلاش آزمایشگاهی به این نتیجه رسیده است: آزمایش‌شوندگان قدرتمند (احساس قدرت می‌کنند) چنان عمل می‌کنند که گویی ضربۀ مغزی خورده‌اند!
🔸در یک مطالعه در سال ۲۰۰۶، از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا حرف E را روی پیشانی خود جوری رسم کنند که دیگران آن را ببینند، کاری که مستلزم آن است که خود را از دیدگاه مشاهده‌گر ببینید. آن‌هایی که خود را قدرتمند احساس می‌کردند، ۳ برابر بیشتر احتمال داشت که حرف E را برای خودشان درست رسم کنند، و برای دیگران وارونه!
🔸آزمایش‌های متعدد دیگر نشان داده است که افراد قدرتمند در تشخیص احساس انسان‌ها در یک عکس، یا دریافتن اینکه همکاران چگونه یک اظهارنظر را تفسیر خواهند کرد، عملکرد ضعیفی دارند. افراد قدرتمند «از شبیه‌سازی تجربۀ دیگران» نا توان می شوند و در نهایت به چیزی منجر می‌شود که «کمبود فهم دیگران و همدلی» نامیده می شود. (منبع: فصلنامه ترجمان)
◀️ قدرت بدان معنا نیست که ما وزیر و وکیل باشیم. معلم مدرسه هم صاحبِ قدرت است. پدر یا مادر نیز صاحب قدرت است. راننده اتوبوس هم صاحب قدرت است. قدرت همه جا هست. قدرتمندی ناشی از مقام یا مرتبه نیست بلکه یک تجربه ذهنی است که حتی می‌تواند ناشی از نشستن پشت فرمان یک ماشین باشد (کاملا به شما احساس قدرت می دهد). بنابراین ما همه در معرض حماقت و فساد ناشی از قدرت هستیم.
◀️ لازم نیست فرعون باشیم تا احمق شویم؛ پیرویِ چشم بسته از قدرت نیز حماقت می‌آفریند. فرعون نمی‌تواند برده بسازد؛ این برده‌ها هستند که فرعون می‌سازند. همه ما وظیفه داریم قدرت را مهار کنیم؛ چه خود صاحبِ آن باشیم چه در معرض آن.
جامعه ما برای پیشرفت نیازمند قدرتِ قاعده‌مند است. در درون همه‌ی ما یک قدرتمند احمق وجود دارد؛ ما باید کنترلش کنیم. توسعه از من و خانه من آغاز می شود.
✍ دکتر مجتبی لشکربلوکی (باتلخیص)