سنبل ختایی ؛ گیاهی پرکاربرد و پرخاصیت

پاسخ دهید

سنبل ختایی ؛ گیاهی پرکاربرد و پرخاصیت

خواص سنبل ختایی

سنبل ختایی چیست و از فواید بی نظیر آن چه می دانید؟

سنبل ختایی یکی از گیاهان دارویی پرکاربرد است که برای درمان بسیاری از بیماری ها به کار می رود. این گیاه علفی در آب و هوای شمالی کشور به خوبی رشد می کند و تمام بخش هایش کاملا قابل استفاده است. سنبل ختایی هم به عنوان گیاه خوراکی و هم به عنوان دم نوش مورد استفاده قرار می گیرد. در ادامه به خواص این گیاه می پردازیم.

سنبل ختایی:

سنبل ختایی گیاهی دوساله و علفی از خانواده چتریان است، ارتفاع آن بیش از یک متر است و دارای برگ های بزرگی می باشد که از طریق بریدگی هایی تقسیم بندی شده اند و هر کدام شامل برگ نوک تیز داندانه دار هستند. ساقه های سنبل ختایی به رنگ سبز مایل به قرمز هستند و دارای شیارهای استوانه ای هستند.

گل های سفید در انتهای شاخه گل دهنده به شکل چتر ظاهر می شوند. سنبل ختایی بوی تند زیاد و مزه شیرین تا گزنده دارد، برگ های بزرگی داشته که گل های آن به شکل خوشه های گردند و میوه های بزرگ و پهن دارد، دارای گل های سبز که بویی شبیه به عسل دارند و در ماه های تیر الی شهریور به فصل گل دهی می رسند.

سنبل ختایی با نام های دیگری از جمله آنجلیکا، باغ سنبل، روح القدس، کرفس وحشی، حشیشه الملک و سنبل نروژی نیز شناخته می شود. این گیاه به علت خواص دارویی بسیاری دارد شناخته شده است و در بیشتر کشورهای سراسر دنیا کاشته می شود.

از ریشه سنبل ختایی در بسیاری از کشورها به خصوص کشورهای آسیایی برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود. مناطق شمالی اروپا ،شبه جزیره اسکاندیناوی و کوهستان های مرکزی اروپا تا روسیه میانه این گیاه وجود دارد، همچنین در شمال اروپا به عنوان گیاه سبز خوراکی مورد استفاده قرار می گیرد که ممکن است ریشه های آن را به صورت خام یا پخته استفاده شوند.

سنبل ختایی و سنبل ختایی چینی دو گونه مشهور این گیاه می باشند که از قدیم الایام مورد استفاده قرار می گرفته و خواص زیادی برای آن ذکر شده است، از جمله خواص سنبل ختایی می توان به؛ سم زدایی کبد، متعادل سازی هورمون ها، بهبود هضم، رفع مشکلات گوارشی، اضطراب و مشکلات خون اشاره کرد.

سنبل ختایی طبع گرم و خشک دارد که در دوران قرون وسطی به عنوان معجونی برای درمان طاعون بابونیک مورد استفاده قرار می گرفت، البته امروزه هم به عنوان دارویی پرکاربرد در طب سنتی شناخته می شود اگرچه نمی تواند به صورت کامل طاعون را درمان کند، اما می تواند در درمان بسیاری از بیماری ها تاثیر مثبت داشته باشد.

یکی از خواص سنبل ختایی تسکین درد قائدگی است

خواص ریشه سنبل ختایی:

سنبل ختایی یک گیاه تند و معطر است و دارای خواص دارویی است، از جمله خواص درمانی این گیاه می توان به تسکین دردهای قاعدگی، درد معده و رحم، درمان بیماری های تنفسی، گوارشی اشاره کرد همچنین می توان از آن برای تقویت کبد، درمان دردهای روماتیسمی و آرتروز، تحریک تعریق، تحریک قاعدگی، شل کردن عضلات و افزایش انقباضات رحم استفاده کرد. 

به طور کلی سنبل ختایی برای افرادی که به بیماری و مشکلات؛ انسداد کبد و معده، ورم معده، یرقان، سینوزیت، زکام، سرگیجه، میگرن، تشنج و ناراحتی های قلبی، معده و طحال، عادت ماهانه همراه با درد، ورم حفره های بینی، رماتیسم، خستگی عمومی بدن گرفتار هستند مفید است.

رشد این گیاه تا سه متر هم می رسد، خوشه های آن گوی مانند هستند و دارای گل های زرد یا سبزند که داخل آنها میوه های زرد کوچک رشد می کنند، ترکیبات معطری که در این خوشه ها وجود دارد بوی منحصر به فردی را ایجاد می کنند که با عنوان مشک خاکی یا علفی شناخته می شود. 

همانطور که اشاره شد سنبل ختایی با نام سنبل ختایی نروژی نیز شناخته می شود که در کشورهای اروپایی علاوه بر خاصیت درمانی به عنوان چاشنی و ماده تزئینی در آشپزی نیز کاربرد دارد.

سنبل ختایی چینی که بومی چین و کشورهای آسیای شرقی می باشد و با نام های دانگ کوای و جینسینگ ماده شهرت پیدا کرده است برای درمان گروهی از بیماری ها به خصوص مشکلات هورمونی زنانه استفاده می شود. در مکمل هایی که از سنبل ختایی تولید می شوند از ریشه، دانه، میوه یا گل های گیاه استفاده می شود اما در مکمل های سنبل ختایی چینی معمولا فقط از ریشه این گیاه استفاده می شود. 

ریشه سنبل ختایی در آشپزی مورد استفاده قرار می گیرد همچنین از برگ های این گیاه به عنوان چاشنی غذایی نیز استفاده می شود؛ اما در هر صورت مهم ترین کاربرد این گیاه در طب سنتی است، مخصوصا ریشه سنبل ختایی چینی که برای مسائل بهداشتی زنان مورد توجه قرار می گیرد. باید توجه کرد که کاربردهای این دو گونه سنبل ختایی متفاوت است، همچنین مطالعات بیشتری در زمینه سنبل ختایی چینی نسبت به سنبل ختایی صورت گرفته است.

درمان آرتروز با گیاه سنبل ختایی چینی 

مزایای سنبل ختایی چینی چیست؟

گفته می شود مزایا و رایحه ای که سنبل ختایی چینی دارد به دلیل ترکیب لیگوستیلید آن است که تقریبا یک درصد آن را تشکیل می دهد. در ادامه به خواص سنبل ختایی چینی می پردازیم:

خاصیت ضد سرطانی

سلول های گلیوبلاستوما نوعی سرطان مغزی تهاجمی هستند که عصاره سنبل ختایی چینی به از بین رفتن این سلول ها کمک می کند، البته باید توجه کرد نمی توان از این دارو به عنوان درمان سرطان استفاده کرد بلکه تنها به عنوان یک داروی کمکی می توان از آن استفاده کرد.

ترمیم زخم

سنبل ختایی چینی می تواند با افزایش رگ زایی و ایجاد عروق خونی جدید سبب بهبود زخم ها شود. سنبل ختایی چینی می تواند تاثیر مطلوبی بر درمان زخم پای دیابتی داشته باشد، البته باید توجه کرد زخم پای دیابتی به علت آسیب عروق خونی و بافت ها به دلیل بالا بودن قند خون شدیدتر است و دیرتر بهبود می یابد.

یائسگی

یکی از متداول ترین موارد استفاده از سنبل ختایی چینی در تسکین دردهای قاعدگی و مشکلات هورمونی زنان است، باید توجه کرد اغلب زنان به دنبال روش درمانی طبیعی برای برطرف کردن تسکین علائم یائسگی مانند گر گرفتگی و تعریق شبانه هستند که این گیاه می تواند در این زمینه کمک کننده باشد. طبق شواهد کاهش سطح سروتونین می تواند بر کاهش گر گرفتگی تاثیرگذار باشد، ریشه سنبل ختایی می تواند در افزایش یا حفظ سروتونین تاثیر مثبت داشته باشد.

تسکین آرتروز

سنبل ختایی چینی می تواند در بهبود علائم آرتروز، پارگی مفاصل و همچنین روماتیسم مفصلی تاثیرگذار باشد. مکملی که دارای این گیاه باشد می تواند سبب کاهش التهاب شود، از آسیب های مفصلی پیشگیری کند، غضروف مفاصل را ترمیم کند، درد ناشی از واکنش التهابی را را کاهش دهد و در نهایت علائم آرتروز را بهبود دهد.

خواص سنبل ختایی

فواید سنبل ختایی چیست؟

خاصیت ضد سرطانی

این گیاه هم مانند سنبل ختایی چینی خاصیت ضد سرطانی دارد. از جمله زمینه هایی که می توان از آن استفاده کرد شامل موارد؛ درمان سرطان سینه، سرطان حنجره، سرطانه دهانه رحم، ضد توموری درمان سلول های رابدومیوسارکوم می شود. خاصیت ضدسرطانی این گیاه ناشی از دو ماده شمیایی آنجلیسین و ایمپراتورین است، اما به هر حال این گیاه نمی تواند جایگزین داروهای درمانی سرطان باشد.

خاصیت ضد میکروبی

سنبل ختایی دارای خاصیت ضدمیکروبی است و می تواند باکتری، ویروس، قارچ های مضر را از بین ببرد. طبق مشاهدات عصاره سنبل ختایی می تواند باکتری های بیماری زایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس و اشریشیا کلی را نابود کند. ترکیبای که از این گیاه جدا شده از جمله ایمپراتورین می توانند خاصیت ضدویروسی داشته باشند و باعث از بین رفتن ویروس هرپس سیمپلکس یا تبخال، کوکساکی ویروس و ویروس های بیماری زای گوارشی شوند.

روغنی که از سنبل ختایی گرفته می شود می تواند به عنوان یک ماده نگهدارنده بی خطر عمل کند و از رشد کپک در غذاها پیشگیری کند برای مثال می تواند کپک هایی که روی گردو رشد می کنند را نابود کند.

ضد اضطراب

گیاه سنبل ختایی می تواند خاصیت ضد اضطرابی داشته باشد و سبب کاهش استرس، رفتارهای اضطرابی و افزایش آرامش می شود.

طریقه مصرف سنبل ختایی چگونه است؟

می توانید ۲۰ گرم از ریشه خشک این گیاه را در یک لیتر آب بجوشانید و از آن به عنوان یک محلول خلط آور، قاعده آور، مفرح و معرق و نیرو دهنده، ضد تشنج، بادشکن و مقوی استفاده کنید، همچنین استفاده دم کرده سنبل ختایی در شیر می تواند قوای جنسی را تقویت کند.

استفاده خارجی این گیاه توصیه می شود به گونه ای که استفاده از آب جوشانده شده سنبل ختایی می تواند در رفع ضعف اعصاب و افسردگی موثر باشد، همچنین در صورتی که در آب این گیاه بنشینید می تواند آماس رحم را کاهش دهید و ترشحات غیرطبیعی را رفع کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *