تحقیق توصیفی (غیر آزمایشی) چیست؟

تحقیق توصیفی، یکی از روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی و روانشناسی است که در آن محققان به توصیف و تفسیر وضعیت و الگوهای موجود می‌پردازند بدون اینکه تأثیر متغیرها را کنترل کنند یا تغییری در آن‌ها ایجاد کنند. در این نوع تحقیق، محققان به دنبال فهم عملکرد، رفتار، نگرش‌ها، و ویژگی‌های مختلف گروه‌ها و جامعه هستند.

هدف اصلی تحقیق توصیفی، توصیف و تفسیر وضعیت فعلی یا الگوهای رخدادها و رفتارها است. این نوع تحقیق معمولاً با استفاده از روش‌های توصیفی و تحلیل آماری، مصاحبه‌ها، پرسشنامه‌ها، مشاهده‌ها و مطالعات موردی انجام می‌شود. از جمله روش‌های تحقیق توصیفی می‌توان به مطالعات جمعیت‌شناختی، مطالعات روانشناختی توصیفی، مطالعات اجتماعی توصیفی و مطالعات کیفی اشاره کرد.

در تحقیق توصیفی، محققان به دنبال پاسخ به سوالاتی هستند مانند “چه وقتی رخ می‌دهد؟”، “چه چیزی رخ می‌دهد؟”، “چه میزان رخ می‌دهد؟” و “چگونه رخ می‌دهد؟”. آن‌ها تلاش می‌کنند رویدادها و الگوهای موجود را به دقت توصیف کنند و درک عمیقی از وضعیت فعلی را به دست آورند.

تحقیقات توصیفی معمولاً در مراحل اولیه تحقیقات برای فهم بهتر مسئله مورد بررسی، توسعه فرضیه‌ها و پرسش‌های پژوهشی و همچنین توجیه برای انتخاب روش‌های تحقیق بیشتر استفاده می‌شود. این نوع تحقیقات معمولاً نتایج نهایی قطعی و قابل تعمیم به دست نمی‌دهند، اما می‌توانند مبانی اولیه برای تحقیقات آینده را فراهم کنند و به دانشمندان کمک کنند تا درک بهتری از مسئله مورد مطالعه خود پیدا کنند.

نمونه‌هایی از تحقیقات توصیفی در علوم اجتماعی و روانشناسی

در زیر چند نمونه از تحقیقات توصیفی در این حوزه‌ها را می‌آورم:

مطالعات جمعیت‌شناختی: در این تحقیقات، محققان به توصیف و تحلیل جوامع و جمعیت‌ها می‌پردازند. مثلاً، بررسی تغییرات ساختار جمعیتی، توزیع جغرافیایی جمعیت، ارتباط بین عوامل اجتماعی و اقتصادی و نرخ مرگ و میر در یک منطقه و غیره.

مطالعات روانشناختی توصیفی: در این تحقیقات، محققان به توصیف و تحلیل رفتار و فرآیندهای روانشناختی فرد یا گروه‌ها می‌پردازند. مثلاً، بررسی رفتارها و الگوهای روانی در افراد مبتلا به اضطراب، بررسی تفاوت‌های جنسیتی در استفاده از رسانه‌های اجتماعی، یا بررسی تأثیر تربیت فرزندان بر توسعه شخصیت آن‌ها.

مطالعات اجتماعی توصیفی: در این تحقیقات، محققان به توصیف و تحلیل رفتارها، نگرش‌ها و اعتقادات افراد و گروه‌ها در جامعه می‌پردازند. مثلاً، بررسی نگرش جوانان نسبت به سیاست، تحلیل الگوهای رفتاری درون گروهی در سازمان‌ها، یا بررسی عوامل مؤثر بر شیوع یک رفتار مشخص در جامعه.

مطالعات کیفی: این نوع تحقیقات به دست آوردن توصیفات دقیق و عمیقی از رویدادها، رفتارها و تجارب افراد می‌پردازند. مثلاً، مطالعه موردی یک گروه اجتماعی خاص مانند مهاجران، مطالعه تأثیر یک رویداد خاص بر زندگی افراد، یا تحلیل محتوای مصاحبه‌های عمیق با افراد مشغول به کار در یک حوزه خاص.

تحقیقات توصیفی در این حوزه‌ها می‌توانند به دانشمندان کمک کنند تا الگوها و رویدادهای موجود در جامعه و رفتارها و نگرش‌های افراد را درک کنند و به توسعه نظریه‌ها و فهمچنین، می‌توانید تحقیقات توصیفی در حوزه علوم اجتماعی و روانشناسی را بر اساس موضوعات خاص نیز بررسی کنید. به عنوان مثال:

تحقیقات توصیفی در جامعه‌شناسی: مطالعه رفتارها و نگرش‌های قومیت‌ها در یک منطقه خاص، توصیف و تحلیل اعتقادات و فرهنگ‌های مختلف در جوامع متنوع، یا بررسی رفتارهای مرتبط با تحصیل و شغل در جامعه‌ها.

تحقیقات توصیفی در روانشناسی تربیتی: مطالعه رفتارها و الگوهای رشد و توسعه در کودکان و نوجوانان، بررسی روابط خانوادگی و تأثیر آن بر شخصیت و رفتار فرزندان، یا توصیف و تحلیل روش‌های تربیتی در مدارس و خانواده‌ها.

تحقیقات توصیفی در روانشناسی اجتماعی: مطالعه رفتارها و اعتقادات گروه‌ها و تأثیر آن‌ها بر رفتار افراد، بررسی رابطه بین هویت اجتماعی و رفتار افراد، یا توصیف و تحلیل رفتارهای اجتماعی مانند همکاری، رقابت و تعاملات گروهی.

تحقیقات توصیفی در روانشناسی سلامت: مطالعه رفتارها و الگوهای مرتبط با سلامت روانی، توصیف و تحلیل رفتارهای مرتبط با سبک زندگی سالم، بررسی عوامل موثر بر رضایت زناشویی و روابط عاطفی سالم و غیره.

این تنها چند نمونه از تحقیقات توصیفی در علوم اجتماعی و روانشناسی هستند. هر موضوعی که با توصیف و تحلیل وضعیت فعلی و الگوهای موجود مرتبط است، می‌تواند به عنوان موضوع تحقیق توصیفی در نظر گرفته شود.

انجام تحلیل داده های کمی با نرم افزار آموس (AMOS)

روش ایجاد نمودار ستونی در مکس کیو دی ای MAXQDA

خواص و مضرات گیاه داروئی آلوئه چیست؟

فیلم راهنمای دانلود رایگان  پایان نامه ی دانشگاه های  آمریکا