استادان راهنما ،مشاور و داورنقش ويژه اي در فرايند تدوين پايان نامه دارند. نقش استاد راهنما در اين میان بسیار ممتاز است، زيراو بیشــترين تعامل را با دانشــجو در تمام مراحل كار دارد و ميتواند با رهنمودهاي خود دانشــجو را به مسیر درست پژوهش هدايت كند. البته نبايد فراموش كرد كه درنهايت مسئولیت اصلي هر پايان نامه با خود دانشجوست و استاد راهنما، همانطور كه از نامش پیداست، فقط نقش راهنمايي دانشجو را بر عهده دارد. استاد مشاور به عنوان ناظر بر فرايند اجراي پژوهش در مواردي كه استاد راهنما تشخیص دهد، ديدگاه هاي مشورتي خود را در اختیار اســتاد راهنما و دانشــجو قرارمي دهد. اما معمولا تصمیم گیرندۀ اصلي در هدايت پايان نامه، اســتاد راهنماســت و استاد مشاور بیشتر دربارۀ كلیات موضوع، روش تحقیق و چگونگي مرور منابع يا موارد مشابه ديدگاه هاي خود را ارائه مي دهد. البته اين نقش مشاوره اي به هیچ وجه به معناي كم اهمیت بودن جايگاه اســتاد مشــاور در فرايند پژوهش و تدوين پايان نامه نیســت. بلکه اين نوع تقسیم بندي كار به نوعي نشان از ســهم بیشــتري است كه از استاد راهنما انتظار مي رود و دانشــجو نبايد براي تمام جزئیات كار خود به استاد مشاور مراجعه كند. البته در عمل بســیار ديده شده اســت كه استادان مشاور با حوصلة فراوان و با ســخاوتمندي قابل تقديري در تمام مراحل تحقیق، دانشجويان را از دانش و تخصص خود بهره مند ســاخته اند، و به نوعي همچون اســتاد راهنماي دوم هدايت پايان نامه را همراه با استاد راهنماي اصلي بر عهده داشته اند. داوران، كه حداقل يکي از آنان از دانشگاه ديگري انتخاب مي شود، در زمینة موضوع مورد مطالعه تخصص كافي دارند و خود صاحب
آثار و تحقیقات متعددي در آن زمینه هستند. از اين رو، انتظار مي رود استادان داور با توجه به تجربه و تخصصي كه دارند بتوانند پايان نامه يا رســالة ارائه شــده را منتقدانه و منصفانه ارزيابي كنند. متن پايان نامه يا رساله مدتي قبل از تاريخ دفاع براي داوران ارسال مي شود تا آنان وقت كافي براي مطالعة آن داشــته باشــند. پس از مطالعة متن، آنان در جلســة دفاع حاضر مي شوند و پس از شنیدن توضیحات دانشجو، پرسش هاي خود را مطرح مي سازند و انتظار دارند دانشجو از عهدۀ پاسخگويي به اين پرسش ها برآيد.

منبع:
منصوريان،يزدان .(1389). صد نکته در پایان نامه نویسي. اطلاعات ارتباطات و دانش شناسی . تیر 1389. صص 78 تا 93 .