آنتی اکسیدان چیست؟
آنتی اکسیدان ها مولکول‌هایی هستند که به بدن شما کمک می‌کنند تا با رادیکال‌های آزاد و مرتبط با بیماری‌هایی مانند دیابت و سرطان، مبارزه کند. به عنوان مثال، ویتامین‌های E و C جزو این مولکولها هستند که در مواد غذایی گیاهی یافت می‌شوند. در این میان، ممکن است صحبت‌های زیادی درباره آنتی اکسیدان ها شنیده باشید اما دانش افراد درباره آنها و نحوه عملکرد این مولکولها کم است.
آنتی اکسیدان چیست؟
آنتی اکسیدان ها، مولکول‌هایی هستند که با رادیکال های آزاد در بدن شما مبارزه می‌کنند.
اگر سطح رادیکال‌های آزاد در بدن شما افزایش یابد، احتمال ابتلا به برخی بیماری‌ها از جمله دیابت، بیماری‌های قلبی و سرطان افزایش پیدا خواهد کرد. این درحالیست که بدن ما، از روش‌های دفاعی مختص به خود در برابر آنتی اکسیدان ها استفاده می‌کند.
آنتی اکسیدان ها در غذا، به ویژه میوه ها، سبزیجات و سایر غذاهای گیاهی و کامل یافت می‌شوند که در این میان، ویتامین‌هایی از جمله E و C به عنوان آنتی اکسیدان های موثر در نظر گرفته می‌شوند.
نحوه عملکرد رادیکال‌های آزاد چگونه است؟
رادیکال‌های آزاد مرتبا در بدن شما تشکیل می‌شوند به گونه‌ای که بدون آنتی اکسیدان ها، رادیکال‌های آزاد به سرعت می‌توانند به بدن شما آسیب‌های جدی وارد کنند و در نهایت منجر به مرگ شوند.
با این حال، نقش رادیکال‌های آزاد در بدن مهم و وجود آنها برای شما ضروری است. به عنوان مثال، سلول‌های ایمنی شما از رادیکال‌های آزاد برای مبارزه با عفونت‌ها استفاده می‌کنند به همین دلیل، بدن باید تعادل خاصی بین سطوح آنتی اکسیدان‌ها و رادیکال‌های آزاد برقرار کند (+).
زمانی که تعداد رادیکال های آزاد از آنتی اکسیدان ها بیشتر شود، بدن حالتی به نام استرس اکسیداتیو را تجربه خواهد کرد. قرار گرفتن طولانی مدت بدن در این شرایط باعث آسیب رسیدن به DNA و سایر مولکول‌های مهم می‌شود که در برخی موارد نیز منجر به مرگ سلولی خواهد شد.
بهتر است بدانید که آسیب DNA علاوه بر افزایش ریسک ابتلا به سرطان، نقش مهمی را نیز در روند پیری شما ایفا می‌کند.
سبک زندگی نامناسب، استرس و فاکتورهای محیطی به عنوان عوامل مهمی در تشکیل رادیکال‌های آزاد و استرس اکسیداتیو شناخته شده‌اند. برخی از عواملی که باعث افزایش رادیکال های آزاد می شوند عبارتند از:
- آلودگی هوا
- سیگار کشیدن
- مصرف الکل
- سموم موجود در هوا و مواد غذایی
- قند خون بالا
- مصرف زیاد اسیدهای چرب اشباع نشده
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور آفتاب
- عفونت های باکتریایی، قارچی یا ویروسی
- مصرف بیش از حد آهن، منیزیم، مس یا روی
- سطح اکسیژن بیش از حد یا بسیار کم در بدن
- ورزش شدید و طولانی مدت که باعث آسیب رسیدن به بافت‌های بدن شما می‌شود
- مصرف بیش از حد آنتی اکسیدان ها مانند ویتامین C و E
- کمبود آنتی اکسیدان
استرس اکسیداتیو در طولانی مدت منجر به افزایش خطر پیامدهای منفی برای سلامتی، مانند بیماری‌های قلبی عروقی و انواع خاصی از سرطان می‌شود.
به طور خلاصه می‌توان گفت، بدن شما باید تعادل خاصی بین رادیکال‌های آزاد و آنتی اکسیدان‌ها حفظ کند زیرا بروز اختلال در این تعادل، منجر به استرس اکسیداتیو خواهد شد.
آنتی اکسیدان ها در مواد غذایی
آنتی اکسیدان‌ها برای بقای همه موجودات زنده ضروری هستند که در این میان برخی از آنها مانند آنتی اکسیدان سلولی گلوتاتیون در بدن انسان تولید می‌شود.
گیاهان و حیوانات نیز مکانیزم خاص خود را برای دفاع در مقابل رادیکال‌های آزاد و آسیب اکسیداتیو دارند به همین دلیل، می‌توان گفت که این مولکولها درغذاهای کامل گیاهی و حیوانی یافت می‌شوند.
مصرف کافی آنتی اکسیدان‌ها از جمله ویتامین‌های C و E به دلیل وابستگی سلامتی شما به آنها بسیار مهم است.
انواع توت‌ها، چای سبز، قهوه و شکلات تلخ به عنوان منابع غنی از آنتی اکسیدان شناخته می‌شوند. بر اساس مطالعات انجام شده، با توجه به نوع رژیم غذایی افراد در غرب، قهوه به عنوان بزرگترین منبع آنتی اکسیدان در نظر گرفته می‌شود. در این میان، محصولات گوشتی و ماهی نیز حاوی آنتی اکسیدان هستند، اما میزان آنها نسبت به میوه ها و سبزیجات کمتر است.
آنتی اکسیدان‌ها، ماندگاری مواد غذایی طبیعی و فرآوری شده را افزایش می‌دهند بنابراین، اغلب از آنها به عنوان افزودنی‌های غذایی استفاده می‌شود. برای مثال، ویتامین C به عنوان یک نگه‌دارنده در غذاهای فرآوری شده کاربرد دارد.
به طور خلاصه، باید گفت که رژیم غذایی شما به عنوان منبع ضروری تامین آنتی اکسیدان‌ها است که بهتر است از غذاهای حیوانی و گیاهی به ویژه سبزیجات، میوه‌ها و انواع توت‌ها تشکیل شود.
انواع آنتی اکسیدان های غذایی
آنتی اکسیدان‌ها به دو دسته محلول در آب و چربی تقسیم می‌شوند. عملکرد آنتی اکسیدان‌های محلول در آب بر پایه مایع داخل و خارج سلولی است، در حالی که آنتی اکسیدان های محلول در چربی اغلب در غشای سلولی فعال هستند.
آنتی اکسیدان‌های مهم غذایی عبارتند از:
- ویتامین C: این آنتی اکسیدان محلول در آب است و به عنوان یک ماده مغذی ضروری شناخته می‌شود.
- ویتامین E: این آنتی اکسیدان محلول در چربی است و نقش مهمی در محافظت از غشای سلولی در برابر آسیب اکسیداتیو به عهده دارد.
- فلاونوئیدها: این گروه از آنتی اکسیدان های گیاهی تاثیرات بسیار مثبتی بر سلامتی بدن انسان دارند.
بسیاری از موادی که به عنوان آنتی اکسیدان شناخته می‌شوند، نقش‌های مهم دیگری نیز دارند. به عنوان مثال، کورکومینوئیدها در زردچوبه و اولئوکانتال در روغن زیتون از جمله آنتی اکسیدان های قوی ضد التهابی در بدن هستند.
به طور خلاصه، می‌توان گفت که بسیاری از انواع آنتی اکسیدان‌ها از جمله فلاونوئیدها و ویتامین‌های C و E درغذاها وجود دارند.
آیا باید مکملهای حاوی آنتی اکسیدان مصرف کرد؟
مصرف آنتی اکسیدان‌ها در رژیم غذایی برای سلامتی ضروری است، اما همیشه مصرف زیاد آن نشان دهنده عملکرد بهتر نیست.
مصرف بیش از اندازه آنتی اکسیدان های ایزوله می‌تواند اثرات سمی داشته باشد به گونه‌ای که، ممکن است به جای جلوگیری از ایجاد آسیب اکسیداتیو تحت تاثیر پدیده‌ای به نام “پارادوکس آنتی اکسیدانی” در بدن، به صورت عکس عمل کند.
برخی مطالعات حاکی از آنند، دوزهای بالای آنتی‌اکسیدان‌ها خطر مرگ را افزایش می‌دهند. به همین دلیل، اغلب متخصصان توصیه می‌کنند از مصرف مکملهای آنتی‌اکسیدان با دوز بالا اجتناب کنید.
خوردن میزان کافی از مواد غذایی با آنتی اکسیدان بالا ایده بسیار بهتری است. مطالعات نشان می‌دهند که غذاها آسیب اکسیداتیو را نسبت به مکمل‌ها به میزان بیشتری کاهش خواهند داد.
به عنوان مثال، در یک مطالعه با مقایسه اثرات نوشیدن آب پرتقال خونی و آب قند حاوی ویتامین c که هر دو حاوی مقدار مساوی ویتامین C بودند، مشخص شد که آب میوه به طور قابل توجهی قدرت آنتی اکسیدانی بیشتری دارد.
نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبات غذاها به صورت هم افزایی عمل می‌کنند و تنها با مصرف یک یا دو ماده مغذی به صورت جداگانه، نمی‌توان به اثرات مفید مشابهی رسید.
می‌توان گفت، بهترین استراتژی برای دریافت آنتی اکسیدان کافی، استفاده از یک رژیم غذایی غنی از سبزیجات و میوه‌های مختلف، در کنار سایر عادت‌های غذایی سالم است. با این حال، استفاده از مکمل‌ها با دوز کم، مانند مولتی ویتامین‌ها، ممکن است در صورت کمبود برخی مواد مغذی یا عدم رعایت یک رژیم غذایی سالم، تاثیرات مثبتی داشته باشند (+).
به طور خلاصه، بر اساس مطالعات انجام شده استفاده از مکملهای آنتی اکسیدانی با دوز بالا ممکن است به بدن شما آسیب وارد کنند به همین دلیل، در صورت امکان بهتر است آنتی اکسیدان مورد نیاز بدن خود را از طریق مواد غذایی مانند میوه‌ها و سبزیجات تامین کنید.
چرا باوجود اینکه خواب کافی دارید، همیشه خسته اید و انرژی کمی دارید؟
نوشته
تأمین منیزیم بدن با این 6 ماده غذایی
نوشته
نوشته
نوشته
درمان سینوزیت و سردرد با انفیه
برگرفته از : مجله سلامت – دکتر بهشتیان
لطفا فروشگاه محصولات فیزیکی را هم مشاهده نمایید. با تشکر
فروشگاه ملیسا
مناسب – تخفیف شگفت انگیز
