آزمون احتمال دقیق فیشر یا Fisher test
آزمون احتمال دقیق فیشر (Fisher’s Exact Test) یک آزمون آماری است که برای بررسی ارتباط بین دو متغیر کیفی (دسته‌ای) در جداول دو بعدی (معمولاً جداول 2×2) استفاده می‌شود. این آزمون به ویژه زمانی مفید است که اندازه نمونه کوچک باشد و شرایط آزمون‌های پارامتریک مانند آزمون کای-مربع (Chi-square test) برقرار نباشد.
ویژگی‌ها و کاربردها:
- استفاده در جداول 2×2: آزمون فیشر به طور خاص برای جداول 2×2 طراحی شده است، اما می‌توان از آن در جداول بزرگ‌تر نیز استفاده کرد.
- دقت بالا: این آزمون به دلیل استفاده از محاسبات دقیق، نتایج قابل اعتمادی را ارائه می‌دهد، به ویژه در نمونه‌های کوچک.
- عدم نیاز به فرضیات توزیع: برخلاف آزمون‌های پارامتریک، آزمون فیشر به فرضیات توزیع خاصی نیاز ندارد و می‌تواند در شرایطی که داده‌ها نرمال نیستند، استفاده شود.
مراحل انجام آزمون احتمال دقیق فیشر:
- ساخت جدول دو بعدی: داده‌ها را در یک جدول 2×2 سازماندهی کنید. برای مثال:gherkin
| | گروه 1 | گروه 2 | |-----------|--------|--------| | مورد مثبت| a | b | | مورد منفی| c | d | - محاسبه احتمال: برای محاسبه احتمال دقیق فیشر، از فرمول زیر استفاده می‌شود: 𝑃=(𝑎+𝑏)!⋅(𝑐+𝑑)!⋅(𝑎+𝑐)!⋅(𝑏+𝑑)!𝑎!⋅𝑏!⋅𝑐!⋅𝑑!⋅𝑛! که در آن 𝑛=𝑎+𝑏+𝑐+𝑑 است.
- تعیین سطح معناداری: با استفاده از محاسبات احتمال، می‌توانید سطح معناداری آزمون را تعیین کنید. معمولاً از سطح معناداری 0.05 استفاده می‌شود. اگر احتمال محاسبه شده کمتر از 0.05 باشد، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط معناداری بین دو متغیر وجود دارد.
تفسیر نتایج:
- اگر نتیجه آزمون نشان دهد که احتمال معناداری وجود دارد، می‌توان نتیجه گرفت که بین دو متغیر رابطه‌ای وجود دارد.
- در غیر این صورت، نمی‌توان نتیجه‌گیری کرد که بین دو متغیر ارتباطی وجود ندارد.
مثال:
فرض کنید در یک مطالعه پزشکی، تعداد بیماران مبتلا به یک بیماری خاص در دو گروه درمانی مختلف ثبت شده است. با استفاده از آزمون فیشر، می‌توانید بررسی کنید که آیا نوع درمان تأثیری بر بهبودی بیماران دارد یا خیر.
نرم‌افزارها:
آزمون فیشر می‌تواند به راحتی با استفاده از نرم‌افزارهای آماری مانند R، Python، SPSS، و … انجام شود.
آزمون تحلیل عاملی یا Factor Analysis test چیست؟
آزمون های پارامتریک برای مقایسه
خواص و مضرات گیاه داروئی آلوئه چیست؟