آزمون نیومن – کولز
آزمون نیومن-کولز (Newman-Keuls Test) یکی از آزمونهای تعقیبی (Post Hoc) است که پس از انجام تحلیل واریانس (ANOVA) و رد فرض صفر (یعنی وجود تفاوت معنادار بین میانگینها) برای مقایسههای جفتی میانگینها استفاده میشود. این آزمون بهطور خاص برای شناسایی تفاوتهای معنادار بین گروهها طراحی شده است و در تحقیقاتی که نیاز به مقایسه دقیق میانگینها دارند، کاربرد دارد.
مفاهیم کلیدی آزمون نیومن-کولز:
- هدف آزمون:
- شناسایی تفاوتهای معنادار بین میانگینهای گروهها پس از رد فرض صفر در تحلیل واریانس.
- این آزمون بهطور خاص برای مقایسههای جفتی میانگینها استفاده میشود و به محقق کمک میکند تا مشخص کند کدام گروهها با هم تفاوت معنادار دارند 12.
- نحوه عملکرد:
- آزمون نیومن-کولز میانگینها را از کوچکترین به بزرگترین مرتب میکند و سپس تفاوت بین هر جفت میانگین را محاسبه میکند.
- این آزمون از دامنههای استیودنت (Studentized Range) برای تعیین تفاوتهای معنادار استفاده میکند 35.
- ویژگیهای آزمون:
- میانهرو: این آزمون از نظر سختگیری بین آزمونهای محافظهکارانه (مانند شفه) و آزمونهای لیبرال (مانند LSD) قرار میگیرد.
- تمایل به افزایش خطای نوع I: این آزمون ممکن است در برخی موارد باعث افزایش خطای نوع I (رد نادرست فرض صفر) شود، بنابراین باید با احتیاط استفاده شود 69.
مراحل اجرای آزمون نیومن-کولز:
- انجام تحلیل واریانس (ANOVA):
- ابتدا باید تحلیل واریانس انجام شود و فرض صفر (برابری میانگینها) رد شود.
- اگر ANOVA معنادار باشد، میتوان از آزمون نیومن-کولز برای مقایسههای جفتی استفاده کرد 14.
- مرتبسازی میانگینها:
- میانگینهای گروهها از کوچکترین به بزرگترین مرتب میشوند.
- محاسبه تفاوتها:
- تفاوت بین هر جفت میانگین محاسبه میشود و با مقدار بحرانی دامنه استیودنت مقایسه میشود.
- تعیین تفاوتهای معنادار:
- اگر تفاوت بین دو میانگین از مقدار بحرانی بیشتر باشد، تفاوت معنادار در نظر گرفته میشود 57.
مزایا و معایب آزمون نیومن-کولز:
مزایا:
- حساسیت بالا: این آزمون قادر است تفاوتهای کوچک بین میانگینها را تشخیص دهد.
- انعطافپذیری: برای مقایسههای جفتی در گروههای با حجم نمونه برابر یا نابرابر مناسب است 69.
معایب:
- افزایش خطای نوع I: این آزمون ممکن است در برخی موارد باعث افزایش خطای نوع I شود.
- نیاز به احتیاط: به دلیل تمایل به افزایش خطای نوع I، باید با دقت استفاده شود 37.
مقایسه با سایر آزمونهای تعقیبی:
- آزمون توکی (Tukey): آزمون توکی محافظهکارانهتر است و خطای نوع I را بهتر کنترل میکند، اما ممکن است تفاوتهای کوچک را تشخیص ندهد.
- آزمون LSD: این آزمون لیبرالتر است و احتمال خطای نوع I بالاتری دارد، اما تفاوتهای کوچک را بهتر تشخیص میدهد.
- آزمون شفه (Scheffe): این آزمون بسیار محافظهکارانه است و برای مقایسههای پیچیدهتر مناسب است 510.
نتیجهگیری:
آزمون نیومن-کولز یک ابزار مفید برای مقایسههای جفتی میانگینها پس از تحلیل واریانس است. با این حال، به دلیل تمایل به افزایش خطای نوع I، باید با احتیاط استفاده شود و در صورت نیاز، از آزمونهای محافظهکارانهتر مانند توکی یا شفه نیز استفاده کرد. انتخاب آزمون مناسب به اهداف تحقیق و شرایط دادهها بستگی دارد 169.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید به منابع زیر مراجعه کنید:
خواهشمند است، نظر خودتان را در پایان نوشته در سایت https://rava20.ir مرقوم نمایید. همین نظرات و پیشنهاد های شما باعث پیشرفت سایت می گردد. با تشکر
پیشنهاد می شود مطالب زیر را هم در سایت روا 20 مطالعه نمایید:
مراحل آزمون تحلیل واریانس دو راهه (Two-Way ANOVA) در نرم افزار spss
آزمون تحلیل رگرسیون Regression Test چیست؟
مراحل آزمون تحلیل واریانس سه راهه (Three-Way ANOVA) در نرم افزار spss