هدف اين مرحله از فرايند تحقيق عملي كه يكي از مهم ترين مراحل چرخه ي اقدام پژوهي است ، كمك به گروه هاي ذي نفع در تحقيق براي توصيف روشن و جامع وضعيت و موقعيت خود است .
آنچه كه يك اقدام پژوه بايد در بيان مسأله بايد رعايت نمايد به اختصار عبارت است از :
1. مسأله يا مشكل به وضوح بيان و ابعاد آن به درستي تحليل شود . بنويسيد كه چگونه به مسأله ي مورد نظر برخورد كرده ايد .
2. اهميت مسأله كاملاً توصيف شود ؛ نقش و جايگاه مسأله ي مورد نظر را در فرايند يادگيري – ياددهي و همچنين پيامدهاي حل يا عدم حل آن را شرح دهيد .
3. ويژگي هاي افرادي را كه مسأله به آن ها مربوط مي شود به روشني توصيف كنيد ؛ توضيح دهيد كه مسأله ي مورد نظر به يك فرد مربوط مي شود يا به گروه يا مدرسه .
4. عوامل احتمالي ايجاد مسأله را از ديد خود و يا در قالب قوانين علمي بنويسيد .
5. چه وضعيت يا موقعيت آموزشي بايد تغيير كند تا مسأله حل گردد يا بهبود حاصل شود .
6. با دلايل و شواهد توضيح دهيد كه مسأله ي مورد نظر وجود داشته است ؛ اين شواهد مي تواند اسناد آموزشي ، نظر همكاران و يا نظر مورد پژوه باشد.
7. پاسخ به اين سئوال كه از كجا و چگونه به مشكل يا مسأله خود پي برده ايد ؟
منابع توصيف وضعيت موجود (بيان مسأله) :
* پرسش از همكاران درباره ي وضعيت موجود مسأله ي پژوهش .
* دعوت از افرادي كه از وضعيت موجود ناخرسند هستند .
* نمرات و پرونده هاي تحصيلي .
* اظهارات والدين ، مدير ، مشاور و … .