آزمون فریدمن که به آزمون تحلیل واریانس دو طرفه معروف است، همانند آزمون Fمی باشد و زمانی به کار می رود که مقیاس اندازه گیری حداقل در سطح سنجش ترتیبی باشد. چون یکی از پیش فرض های آزمون F این است که باید واریانس گروه ها همگن باشد، در حالی که این شرط در مقیاس های رتبه ای کم تر رعایت می شود. از آزمون فریدمن برای رتبه بندی هم استفاده می گردد.
آزمون فریدمن یک آزمون ناپارامتری، معادل آنالیز واریانس با اندازه های تکراری (درون گروهی است) که از آن برای مقایسه میانگین رتبه ها در بین k متغیر (گروه) استفاده می کنیم. این آزمون در حقیقت تعمیمی از آزمون «علامت» (Sign) است. در این آزمون نسبت به آزمون «علامت» فرضهای کمتری نیاز است. آزمون «فریدمن» (Friedman) برای وضعیت های تجربی معروف تر است، اما در برخی وضعیت ها توان کمتری دارد. مسأله K Related Samples … (K نمونه وابسته) در آزمایشی پیش می آید که برای تشخیص اختلاف در K تیمار احتمالاً، K >2، طرح ریزی شده است.
در آزمون فریدمن فرض H0 مبتنی بر یکسان بودن میانگین رتبه ها در بین گروه هاست. رد شدن فرض صفر به این معنی است که در بین گروه ها حداقل دو گروه با هم اختلاف معنا داری دارند.
شرایط استفاده از آزمون فریدمن:
۱ .یک گروه نمونه
۲ .یک متغیر رتبه ای یا فاصله ای یا نسبی با توزیع غیر طبیعی دادهها
انجام آزمون فریدمن در Spss
مسیر انجام آزمون فریدمن در Spss
Analyze/ Nonparametric tests/ k related sample
پس از انجام دستورات فوق در spss صفحه ای باز می شود که برای اجرای آزمون فریدمن باید گزینه مربوط به آزمون فریدمن را تیک بزنید. سپس، متغیر هایی که می خواهید از نظر میزان تاثیر مقایسه کنید به قسمت Test variable انتقال دهید و سپس گزینه ok را بزنید. spss دو جدول ارائه می دهد. ۱- جدول رتبه ها ۲- جدول آماره های آزمون
مشاهده فیلم نحوه ی انجام آزمون فریدمن در Spss