چگونه بفهمیم مجله ای معتبر است؟

همواره یکی از بزرگترین دغدغه های نویسندگان نحوه انتخاب مجله میباشد و مهم تر از آن اعتبار سنجی مجله و کسب اطمینان از اعتبار مجله بنابراین با ما همراه باشید تا پاسخ سوالات شما در رابطه با نحوه اعتبار سنجی مجله و انتخاب مجله مناسب را ارائه کنیم.

اعتبار مجلات علمی یکی از مهم ترین مسائلی میباشد که نویسندگان باید در نظر داشته باشند از این رو شما میبایست در مورد انتخاب مجله دقت عمل لازم را داشته باشید. همانطور که مطلع هستید انتشار مقاله در مجلات نامعتبر هیچگونه امتیازی ندارد و اگر در انتخاب ژورنال سهل انگاری کنید تمامی زحماتتان به هدر خواهد رفت با نحوه انتخاب ژورنال مناسب و معتبر با ساعد نیوز همراه باشید.

منظور از مجله معتبر چیست؟

نشریه ای است که در لیست نشریات معتبر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و یا نشریات معتبر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بوده و در عین حال در لیست مجلات لغو اعتبار شده داخلی قرار نداشته باشد. توجه داشته باشید که هر مجله تنها یک سال دارای اعتبار است و هر سال مجددا اعتبار سنجی و بررسی میشود و شما باید لیست جدید از مجلات را در اختیار داشته باشید ممکن است مجله ای یکسال بعد از اعتبار سنجی به دلیل افت علمی و یا مسائل دیگر از لیست های معتبر خارج شود بنابراین به محض انتخاب مجله حتما ابتدا اعتبار سنجی انجام دهید.

روش های اعتبار سنجی مجلات

روش های متعددی برای اعتبار سنجی مجلات وجود دارد که در مورد هر یک از آنها میتوان نقص هایی را اشاره کرد اما قابل اعتماد ترین روش برای اعتبار سنجی مجلات مراجعه به سایت خود نشریه میباشد.

نوع انتشار نشریه:
یکی از ساده ترین روش های تشخیص “وب سایت جعلی نشریات” بررسی نوع انتشار نشریه است. در اکثر مواقع “وب سایت جعلی نشریات” برای نشریاتی که به صورت کاغذی منتشر می شوند و نسخه الکترونیک ندارند ایجاد می شوند.

دیسیپلین یا اسکوپ نشریه:
از روش های دیگر برای تشخیص نشریات دیسیپلین یا اسکوپ نشریه است. برای تشخیص “وب سایت جعلی نشریات” با استفاده از این روش کافی است نشریه را در یکی از پایگاه های نمایه سازی نشریات مانند ISI یا ISC جست و جو نماییم و دیسیپلین یا اسکوپ آن را استخراج نماییم و آن را با اسکوپ مقالات چاپ شده توسط وب سایت مقایسه کنیم. به عنوان مثال نشریه ای که در مورد سیاست است نمی تواند مقالات برق چاپ کند، زیرا به محض انجام این کار از فهرست پایگاه نمایه ساز (ISI یا ISC) حذف خواهد شد. قطعاً یک ژورنال معتبر برای دریافت چند صد دلار حاضر نخواهد بود اعتبار خود را از دست دهد و در صورت مشاهده چنین رویدادی مطمئن باشید شما با یک “وب سایت جعلی نشریات” رو به رو هستید.

آرشیو سازی با استفاده از مقالات منتشر شده:
یکی از روش های دیگر برای تشخیص “وب سایت جعلی نشریات” است. چیزی که برای داشتن یک “وب سایت جعلی نشریات” تعدادی مقاله است. قطعاً یک وب سایت در ابتدای امر مقاله ای برای چاپ دریافت نمی کند لذا برای ایجاد آرشیو نیاز دارد تا تعدادی زیادی مقاله آپلود نماید. قطعاً فردی که حاضر است از طریق “وب سایت جعلی نشریات” کسب درآمد نماید هزینه ای نیز برای نگارش مقاله صرف نمی کند، بلکه اقدام به کپی مقالات منتشر شده سایرین می نماید تا با این روش به بازدید کننده القا نماید که مقالات موجود در وب سایت مقالات واقعی هستند. برای استفاده از این روش جهت تشخیص “وب سایت جعلی نشریات” جست و جوی عناوین مقالات یا بخشی از چکیده شما را از جعلی بودن یا نبودن وب سایت آگاه می سازد.

آدرس های اینترنتی نامتعارف:
و از دیگر روش های ساده برای تشخیص “وب سایت جعلی نشریات” آدرس های اینترنتی نا متعارف میباشد. با توجه به اینکه ثبت دامنه اینترنتی در بسیاری از کشورها نیازمند ارائه مدارک شناسایی است و ایجاد “وب سایت جعلی نشریه” موجب پیگرد قانونی است لذا متقلبین برای “وب سایت جعلی نشریه” خود از سرویس دهندگان وبلاگ یا زیر دامنه های وب سایت دیگر استفاده می کنند.

تنوع مولفین:
البته این روش ساده و قطعی نیست اما می تواند به صورت ابزار کمکی مورد استفاده قرار گیرد. برای استفاده از این روش کافی است به نسخه های منتشر شده نشریات مراجعه نمایید. به عنوان مثال اگر در یک نشریه خارجی، فقط مقالات ایرانی ببینیم احتمال اینکه با “وب سایت جعلی نشریه” رو به رو شده باشیم بالاست.
البته روش های فوق تنها راه های شناسایی “وب سایت جعلی نشریه” نیستند و روش های دیگری نیز وجود دارند.

برای اطمینان از ایندکس بودن یک مجله در موسسه تامسون می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:

http://ip-science.thomsonreuters.com/mjl

برای اطمینان از ایندکس بودن یک مجله در موسسه اسکوپوس می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:

http://www.scimagojr.com/journalsearch.php

برای اطمینان از ایندکس بودن یک مجله در پایگاه ISC می توانید به آدرس سایت زیر مراجعه کنید:

http://mjl.isc.gov.ir/Default.aspx?lan=en

برای اطمینان از ایندکس بودن یک مجله در پاب مد می توانید به آدرس زیر مراجعه کنید:

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/nlmcatalog

مرکز برنامه ریزی و سیاستگذاری پژوهشی وزارت علوم و تحقیقات فناوری

https://rppc.msrt.ir/fa

دفتر گسترش تولید علم دانشگاه آزاد اسلامی

http://rvp.iau.ir/sp/